Avrupa Elektrik Sanayi Birliği (Eurelectric) Genel Sekreteri Kristian Ruby, Avrupa’nın güçlü elektrik sistemine sahip olabilmesi için geçen yüzyılda inşa edilen altyapının modernize edilmesi gerektiğini belirterek, dağıtım şebekesi yatırımlarının mevcut düzey olan 34 milyar avrodan bu yıl ortalama 67 milyar avroya çıkarılması gerektiğini belirtti.
Avrupa güç bölümünü temsil eden ve 3 bin 500’den fazla kuruluşu bir ortaya getiren Brüksel merkezli Eurelectric, geçen ay yayımladığı “Elektrik Çağında Güç Güvenliğini Yine Tanımlamak” başlıklı raporunda, Avrupa için elektrifikasyonu ön planda tutan ve entegre bir güç güvenliği tarifi üzerine inşa edilen yeni stratejiye gereksinim duyulduğu bildirildi.
AA muhabirinin rapora ait sorularını yanıtlayan Ruby, Avrupa’nın uzun yıllar boyunca ucuz güç ithal ettiğini lakin jeopolitik değişimlerin güç güvenliği konusunu tekrar gündeme getirdiğini söyledi.
Avrupa’nın güç siyasetlerini yenilemesi ve daha rekabetçi bir dünyaya hazırlanması gerektiğine dikkati çeken Ruby, “Bu da güç güvenliğini tekrar düşünmemiz ve kimseye bağımlı olmamaya odaklanmamız gerektiği manasına geliyor.” dedi.
Ruby, fosil yakıt ithalatının azaltılması gerektiğini belirterek, “İster yenilenebilir kaynaklardan ister nükleerden olsun, pak elektrik kendi denetimimizde olan bir kaynak. Bu nedenle, bunu kıymetli ölçüde arttırmamız gerekiyor.” ifadelerini kullandı.
Elektrik dalına farklı bir yatırım anlayışıyla yaklaşılması gerektiğini belirten Ruby, “Yenilenebilir gücün yaygınlaştırılmasına devam etmeliyiz, fakat sistemin istikrarını da sağlamalıyız. Gelecekte otomobillerimiz, ısıtma sistemlerimiz ve endüstrimiz için bu sistemi kullanacağız. Bu nedenle, gelecekteki güç arzımızda ana vektör olarak elektriği iki katına çıkarmamız, akabinde elektriğin mümkün olduğunca istikrarlı ve esnek olmasını sağlamamız gerekiyor.” değerlendirmesinde bulundu.
“BEKLENMEDİK DURUMLARA HAZIRLIKLI OLMALIYIZ”
Ruby, Avrupa’nın en son 2014’te güç güvenliği stratejisi oluşturduğunu hatırlatarak, “O vakitten bu yana çok şey değişti. Neler yapabileceğimiz ve iklim değişikliğiyle ilgili neler yapmamız gerektiği konusunda daha fazla şey biliyoruz ve bu nedenle bu stratejiyi gözden geçirmenin ve elektriği merkeze koymanın ve akabinde emniyetli elektrik üretmek için ne gerektiğini görmenin vakti geldi.” diye konuştu.
Avrupa’nın Ukrayna’nın kritik güç altyapısına yönelik askeri hücumlar, Baltık Denizi’ndeki sabotaj hareketleri, siber taarruzlar ve iklim değişikliğinin tesirleriyle karşı karşıya olduğunu belirten Ruby, durumun 10 yıl öncesinden çok farklı olduğunu ve beklenmedik durumlar için daha güçlü bir sistem oluşturulması gerektiğini vurguladı.
Ruby, tekil kusur noktalarının engellenmesi ve sistemin sık sık karşılaştığı bu değerli zorluklara hakikaten hazır olduğundan emin olunması gerektiğini vurgulayarak, “Dayanıklılığa daha fazla yatırım yapmamız gerekiyor. Bu da, yenilenebilir güç ve stabil teknolojilerle birlikte elektrik sisteminin istikrarlı bir biçimde geliştirilmesine ve altyapıya yatırım yapmak manasına geliyor.” dedi.
Avrupa genelinde piyasaların verimli çalışmasını sağlamak için sistemin son derece faal hale getirilmesi gerektiğini belirten Ruby, şöyle devam etti:
“Sistemi güçlü hale getiriyoruz. Şayet bir bölge atağa uğrarsa, Avrupa’nın öteki bölgelerinden kaynak sağlanabilir. Ayrıyeten, daha yüksek bir farkındalıkla çalışmamız gerekiyor. Bu da, elektrik sistemlerini işletirken insanların daha dikkatli ve tetikte bir yaklaşım benimsemesi gerektiği manasına geliyor. Sistem atak altında olduğunda yahut gerilim yaşadığında faal olarak tatbikat yapmaları gerekiyor. Ayrıyeten, kuşkulu bir durum fark ettiklerinde daha sık askeri yetkililere yahut polis makamlarına başvurmaya alışmalılar. Farklı bir işletim yaklaşımına da muhtaçlık duyulacak.”
“AVRUPA’DAKİ BİRÇOK ELEKTRİK ŞEBEKESİ 40 YILDAN DAHA EVVEL KURULMUŞTUR”
Ruby, güç güvenliği için enterkonnektenin de değerli olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
“Avrupa’nın her tarafında eşit fiyatlandırma üreten bir sisteme sahip olmak istiyorsak, sistemin âlâ bir formda enterkonnekte olması lazım. Ayrıyeten, iletim düzeyinde kimi ağ kısıtlamaları bulunuyor. Lakin birebir vakitte alçak tansiyon altyapısının da yenilendiğinden emin olmamız gerekiyor. Avrupa’daki birçok elektrik şebekesi 40 yıldan daha evvel kurulmuş. 21. yüzyılda toplumun büyük bir kısmının güvenebileceği güçlü ve sağlam bir elektrik sistemi kurmak istiyorsak, geçen yüzyılda inşa edilen altyapıyı modernize etmemiz gerekiyor.”
Avrupa’nın güç dağıtım şebekelerine yapılan yatırımları iki katına çıkarmayı hedeflediğini belirten Ruby, “Bugün dağıtım şebekelerine yapılan yatırımlar yıllık ortalama 34 milyar avro düzeyinde. Dağıtım şebekelerine yatırımın 67 milyar avroya çıkması gerektiğini düşünüyoruz.” dedi.
“TÜRKİYE VE AVRUPA ORTASINDA GÜÇ ARZINI GÜÇLENDİRECEK İŞBİRLİĞİ MODELLERİ GELİŞTİRMEK ÖNEMLİ”
Türkiye ile Avrupa ortasında yeşil güç koridoru kurulmasına yönelik projelerin gündemde olduğunu belirten Ruby, “Türkiye ile Avrupa ortasındaki güç bağlantılarını güçlendirmek mantıklı bir adım olacaktır. Bilhassa elektrik alanında Türkiye’den daha fazla ithalat yapmayı kıymetlendirebiliriz.” dedi.
Elektrifikasyon ve yenilenebilir güce geçiş sürecinde Avrupa ve Türkiye ortasında işbirliği fırsatları bulunduğuna dikkati çeken Ruby, “Türkiye, değerli bir yenilenebilir güç potansiyeline sahip. Ayrıyeten, nükleer güç projeleri de gündemde. Türkiye ve Avrupa ortasında güç arzını güçlendirecek işbirliği modelleri geliştirmek epeyce kıymetli.” diye konuştu.
Avrupa’nın büyük güç şirketlerinin Türkiye’de faaliyet gösterdiğini anımsatan Ruby, “Bu işbirliği alanı gelecekte dikkate alınması ve üzerinde çalışılması gereken bir bahis olacaktır.” tabirini kullandı.
Ruby, Eurelectric’in üyeleri ortasında Türkiye Elektrik Sanayi Birliği’nin (TESAB) de yer aldığını belirterek, Türkiye’nin 2026’da gerçekleştirilecek güç doruğuna de (Power Summit) mesken sahipliği yapabileceğini belirtti.