Avrupa yeni masada kendine yer arıyor: İngiltere de ABD’ye muhalif oldu

ABD’de Trump idaresinin Avrupalı müttefiklerine Ukrayna’da ateşkes müzakerelerinde saf dışı bırakması ve daha fazla Avrupa’nın savunmasını üstlenmeyeceklerini açıklamalarının oluşturduğu sarsıntı tesiri sürüyor. Avrupalı başkanlar dün Fransa’nın başşehri Paris’te acil gündemle toplanırken, Washington’ın tarihi müttefiki İngiltere’nin de Atlantik’in doğu yakasını tercih ettiği görüldü. Toplantı öncesi İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Ukrayna’ya barış gücü göndermeye hazır olduğunu açıklayarak Avrupa başkanları ortasında bir unsur imza attı. Fransa ve İsveç de emsal adımlar atabileceklerinin işaretini verdi.

Paris’te, Avrupa için dönüm noktası olarak bedellendirilen Macron’un konut sahipliğinde gerçekleştirilen tepeye Almanya, İtalya, İngiltere, Polonya, İspanya, Hollanda ve Danimarka başkanları katıldı. Ayrıca Avrupa Birliği (AB) Kurulu Lideri Antonio Costa, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve NATO Genel Sekreteri Mark Rutte de tepede hazır bulundu.

Zirve öncesi Daily Telegraph’a röportaj veren İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Avrupa önderleri ortasında Ukrayna’ya barış gücü göndermeye hazır olduğunu açıkça tabir eden birinci isim oldu. Paris’te düzenlenen tepe öncesinde yaptığı açıklamada, İngiltere’nin Ukrayna’nın güvenliğini sağlamada öncü bir rol oynayacağını ve “gerekirse kendi askerlerini alana sürmeye hazır olduğunu” belirtti. Almanya’nın da ortalarında olduğu kimi ülkeler ise asker gönderme konusunu tartışmak için erken olduğunu kaydetti.

Starmer’ın akabinde Fransa ve İsveç de Ukrayna’ya asker gönderebileceklerinin işaretini verdi. İsveç devlet radyosu, Dışişleri Bakanı Maria Malmer Stenergard’ın kelamlarına yer vererek, “Uluslararası hukuka saygılı, Ukrayna’nın güvenliğini ön planda tutan ve Rusya’nın birkaç yıl içinde geri çekilip tekrar saldırmasına müsaade vermeyecek adil ve sürdürülebilir bir barışın sağlanması gerekiyor” dediğini aktardı.

Fransa hükümetinde vazife yapan Manuel Valls, Avrupa savunma stratejisinin dönüm noktasında olduğunu söyledi. Valls, France Info radyosuna verdiği demeçte, “Şu anda bir dönüm noktasındayız. Bu, bizi her zamankinden daha fazla Ukrayna’nın savunmasını desteklemeye, savunma bütçemizi artırmaya ve daha yapan adımlar atmaya zorluyor” tabirlerini kullandı.

Almanya Başbakanı Olaf Scholz

, tepe sonrası yaptığı açıklamada barışın geliştirilmesine yönelik görüşmeleri memnuniyetle karşıladığını, lakin bunun dikte edilen bir barışın olabileceği ve Ukrayna’nın kendisine sunulanı kabul etmesi gerektiği manasına gelmediğini vurguladı. Scholz, “Sonucun ne olacağını bile bilmiyoruz. Benim bakış açıma nazaran, milletlerarası barış gücünden öteki şeylere kadar pek çok farklı şey tartışılıyor” dedi.

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez

, doruğun akabinde basına açıklama yaptı. Sanchez, şunları kaydetti: “Ukrayna’nın hala memleketler arası toplumun ve bilhassa de Avrupa’nın takviyesine muhtaçlığı var. İşgalci (Rusya) dışında kimsenin istemediği bu savaş devam ettiği sürece İspanya hükümeti olarak Ukrayna’ya takviye vermeye devam edeceğiz. Bu barış görüşmelerini yeni bir uydurma kapanışa dönüştüremeyiz. Kalıcı ve adil bir barış olmalı. Bu da Ukrayna ve AB’nin iştirakini gerektiriyor.”

ABD’li yetkililerin Münih Güvenlik Konferası’nda Avrupa ile köprüleri atmasına birebir toplantıda konuşan Münih Güvenlik Konferansı Başkanı Christoph Heusgen gözyaşlarıyla reaksiyon gösterdi. Avrupa ile ABD ortasındaki uçuruma işaret eden Heusgen, “Ortak paha temelimizin artık o kadar da ortak olmadığı konusunda korkmalıyız” sözleri sırasında gözyaşlarını tutamayarak ağladı. Heusgen’in yansısı toplumsal medyada gündem oldu.

Avrupa ile birlikte ABD tarafından ateşkes masasından dışlanan Ukrayna’nın Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ise çıkış arıyor. Ukraynalı lideri, Amerikan NBC News’a verdiği röportajda Rusya-Ukrayna Savaşı’nda bugüne kadar 46 binin üzerinde Ukraynalı askerin öldüğünü, işgal edilen bölgeleri asla Rus toprağı olarak kabullenmeyeceklerini belirtti. Ukrayna lideri Zelenski, ABD, Ukrayna ve Rusya’nın yanı sıra Avrupa’nın da yer alması gerektiğini vurgulayarak Washington’a bildiri verdi.