İMAM GÜNEŞ
Yaptığı ihracatla dünya sıralamasında 10’uncu sırada yer alan Türkiye çelik sektörü, yıla da iyi başlangıç yaptığını açıklayan Çelik İhracatçıları Birliği (ÇİB) Başkanı Adnan Aslan, çelik ihracatında yükseliş döneminin bittiğini söyledi. Aslan, “Dünyanın önemli çelik üreticileri olan Rusya ve Ukrayna’nın savaşta olması Türkiye’ye ayrıcalık kazandırdı. Özellikle Rusya’ya uygulanan yaptırımlar nedeniyle başta Avrupalı firmalar alımlarını Türkiye’ye kaydırdı. Bu gelişmeler ihracat rakamlarına da yansıdı” diye konuştu.
Tonaj ve fiyatta düşüş başlayacak
Yılın ilk 6 ayında bir önceki döneme göre yüzde 30 yükseliş kaydeden çelik sektörünün, yılın ilk yarısını 11,9 milyar dolarla kapattığı bilgisini veren Aslan, çelik ihracatında tonaj ve fiyatta düşüşün başlayacağını söyledi.
Sektördeki gelişmeleri değerlendiren Aslan şunları söyledi, “Beşinci aya kadar her şey iyi gidiyordu. Bu aydan sonra durgunluk başladı. Talep de olmayınca hammadde fiyatları çok hızlı düştü. Hurda fiyatları haziran ayında 650 dolardan 330 dolara düştü. Temmuz ayında da ithal hurda fiyatı 400 dolara çıktı. Aslında biz yıl sonu itibariyle düşüş bekliyorduk ancak önemli üretici ülkelerden Rusya-Ukrayna savaşı çıkınca yılın ilk 6 ayında da yükselişimiz sürdü. Özellikle mart, nisan ve mayıs ayında ihracatımız ciddi şekilde arttı. Temmuz ayından itibaren hem tonaj ve hem de fiyat olarak düşüş bekliyoruz.”
Çin’deki gelişmeler sektörün gidişatını belirliyor
Çin’in COVID-19 önlemlerini katı olarak uygulaması ve emlak krizinin sektörü olumsuz etkilediğine dikkat çeken Aslan, “İnşaat sektöründe ciddi bir yavaşlama var. Son 1 ayda 4 yerel banka iflas başvurusunda bulunmuş. Konut kredileri alan Çinli vatandaşlar bankalara ödemelerini yapmıyor. Çin’deki durumlar sektörümüz için gösterge niteliğinde. Şangay borsasındaki çelik fiyatları dünya piyasasında hem hammaddeyi domine ediyor hem de nihai mamulü domine diyor. Çin’deki fiyatların düşmesi gerekçe gösterilerek bizden fiyat düşürmemiz isteniyor” diye konuştu.
6 milyon ton ilave kapasite
Sektördeki küresel durgunluğa rağmen yatırımların arttığının altını çizen Adnan Aslan, ithal ikame olan ürünlerde yatırımların hız kazandığını belirti. Özellikle yassı üründe yatırım atağının olduğunu kaydeden Aslan, yaptığı açıklamada şunları söyledi, “Birkaç firmamız sıcak ve soğuk yassı üretimine başlayacak. Tosyalı, Çolakoğlu, Habaş 2023 yılının sonuna kadar 5,5-6 milyon ton ilave kapasite kuracak. Tosyalı İskenderun Sarızeki bölgesinde yeni bir yatırım yapacak. Bu firmalarımızın yatırım tutarı yaklaşık 2 milyar dolar tutarında olacak. Türkiye’deki büyüme iyi. 22-24 milyon ton arası ihracat var. Üretim sıvı çelikte 35 milyon ton, nihai mamul üretiminde 40 milyon ton. Yassı sıcak ithalatımız ise 8 milyon tonlarda. Bu ürünü boru, makine sektörü alıyor. Yassı soğuğu da beyaz eşya ve otomotiv sektörleri alıyor. Bu yatırımlar ikame için yapıldı. İthalatımızı önemli seviyede azaltacak.”
“AB, kotaları kaldırırsa ihracatta uçarız”
AB’nin üye olmayan çelik üreticisi ülkelere uyguladığı çeyreklik kotalarla hakkında açıklamada bulunan Aslan, “Kotaların artmasını istiyoruz ama artırmıyorlar. İkinci çeyrekteki kotada ‘diğer ülkeler’ grubu yeterli mamul sağlayamayınca başka ülkelere yüzde 7-8’lik payı bölüştürdüler. Bu nedenle bizim de tonajımız arttı. Üçüncü çeyrekteki kotamızda çubuk grubundaki kotamızı bir günde tamamladık. Üç aylık kotayı bir günde doldurduk. Kota olmasa AB pazarında uçarız” diye konuştu.
Ruslar, başka ülkeler firma kurarak rekabeti zorlaştırdı
Güney Amerika, ABD, Kanada ve Avrupa’ya ihracatın çok iyi olduğunu vurgulayan Adnan Aslan, Yemen pazarında da stabil bir şekilde büyüdüklerini aktarıyor. Umman, Katar, Suudi Arabistan’ın Yemen pazarına girmek için çalışanlarını bu ülkeye gönderdiğini ifade eden Aslan, “Yemen bizim stabil pazarımız. Her ay 150-200 bin tonluk ürün satıyoruz. Bu pazara bizim dışımızda İran da ihracat yapıyor. Körfez ülkelerinin bu çıkışı bu pazardaki rekabeti ciddi şekilde artıracak. Diğer yandan Rus firmaların yaptığı uygulamalar da rekabeti zorlaştırıyor. Bu firmaların oligark sahipleri Birleşik Arap Emirlikleri, İsrail ve Kolombiya’da başkalarının adına şirket kurdular. Bu şekilde ambargoya takılmıyorlar. Özellikle Ablynx ve Severstal firmaları çok agresif fiyatlar veriyor. Bu firmalarla rekabet edebilmek için fiyatları indirmek durumunda kalıyoruz” dedi.