Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın TL’yi destekleyecek adımları sonrası yılsonunun da yaklaşmasıyla bankalar TL mevduat faizlerini bu hafta 3-4 puan artırırken, fonlama maliyetleri yükselen bankalar TCMB faiz indirimiyle zaten düşmeyen kredi faizlerini daha da artırıyor.
Merkez Bankası’nın politika faizini son dört ayda %19’dan %14’e çekmesine rağmen aynı dönemde tahvil, ticari kredi gibi birçok piyasa faizi artış göstermişti ve Erdoğan’ın yatırımların önünü açmak, daha çok istihdam yaratmak için istediği düşük kredi faizi ortamı oluşmamıştı.
Bu hafta ise TL’yi destekleme adımlarıyla mevduat ve ticari kredilerde artışlar daha da belirginleşti. Zararları Hazine tarafından telafi edilen kamu bankalarının verdiği krediler hariç piyasa faizlerinde yükseliş bir süredi zaten görülüyordu. Hazine’nin gösterge 10 yıllık tahvil faizi yıl başındaki %12 civarından %24’e yaklaşmış durumda.
KOBİ KREDİ FAİZLERİ YÜZDE 30’U AŞTI
Bankacılık kaynakları bu durumun, düşük politika faizi ortamında oluşan yüksek dolarizasyon ve TL likidite sıkışıklığı sürecinde, yılsonu yaklaşırken bankaların bilançolarını korumak için TL’ye daha yüksek faiz vermesi yarışı ve bunun sonucu artan fonlama maliyetlerinin kredi faizlerine yansımasından kaynaklandığını söyledi.
Bankalarda bir yandan yılsonu bilanço kapama döneminin yaklaşması, bir yandan da kur korumalı yeni ürünün devreye girmesiyle artan rekabet, mevduat faiz oranlarını %20’nin üzerine taşırken, yükselen fonlama maliyetleri kredi faizlerine yansıdı. Bazı bankalarda KOBİ kredi faizleri %30’un üzerine çıktı.
Bu oranlar Erdoğan’ın, TCMB’de çok sayıda başkanın değişmesine neden olan düşük faiz isteği sonucu, %14’e kadar düşen politika faiziyle çelişse de %30’a çıkması beklenen enflasyon oranı ile aslında paralel gidiyor.
Bir bankacılık kaynağı, “Kimse TL mevduat kaybetmek istemiyor. Yılsonu yaklaşırken bilançoların sarsılmaması lazım. Bu da rekabeti artırdı ve mevduat faizlerinde son bir haftada artış gördük” dedi.
Bir diğer bankacılık kaynağı da “Bankaların TL mevduata ihtiyacı var. Şu anda TL ihtiyacı artıyor. Bankaların TL mevduatlarını artırması için de TL meveduatları cazip hale getirmesi gerekiyor. Bu da faizleri artırıyor” dedi.
Bankacılık kaynaklarının verdiği bilgiye göre geçen hafta %17-18 olan mevduat faizleri bu hafta kademeli artışla %20’nin üzerine çıktı.
“YATIRIM ORTAMININ İYİLEŞMESİNİ BEKLERKEN FAİZLER DAHA DA ARTTI”
Mevduat faizlerindeki artış bankaların kredi faizlerini de kademeli olarak yukarı taşıdı. Bazı özel bankalarda yüzde 30’u aşan kredi faizleri kamu bankalarında da TCMB’nin yüzde 14 olan politika faizine karşılık oranları yukarı çekti. Bir bankacılık kaynağı kamu bankalarında ticari kredi faizlerinin yüzde 18-19’a kadar yükseldiğini söyledi.
Konuyla ilgili Reuters’ın sorusuna, Halkbank, Vakıfbank ve Ziraat Bankası’ndan haberin yazıldığı sırada henüz bir dönüş olmadı.
Tekstil sektöründe faaliyet gösteren ve kumaş imalatına yönelik 30 milyon euroluk yatırım planlayan Sadırlar Alliance Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Sadır, “Yatırım planı hazır bekliyoruz. Hem düşük faiz, hem uzun vade ihtiyacımız var. 1.5 aydır bekliyoruz. TCMB faiz indirdi, ben yatırım ortamının iyileşmesini beklerken faizler daha da arttı” dedi.
Faiz oranlarının %22’den %27-28’lere geldiğini kaydeden Sadır, “Yatırım için iki şey gerekli. Birincisi faizin uygun seviyelerde olması, ikincisi yatırımın finansmanının uzun vadeli olması. Uzun vadeli kredi bulamıyoruz. Bankalar fiyatlayamıyoruz, biraz bekleyelim diyorlar” diye konuştu.
Gelecek aylarda %30’lu seviyelere yükselmesi beklenen enflasyona karşılık, TCMB’nin faiz indirimleri sonucu dolar/TL 18.4 ile tarihi zirvesini görmüştü.
Ancak Erdoğan’ın Pazartesi günü TL’yi destekleyici adımları açıklamasının ardından, kısmen TL lehine değişse de dolar/TL’de yılbaşından beri kayıp %57’den %30’un altına doğru geriledi. REUTERS