Golden Foot 2022’ye layık görülen ve mükafatını Aralık ayında düzenlenecek merasimde alacak olan Fatih Terim’i eski öğrencileri anlattı.
Deneyimli teknik adamın Fiorentina’dan eski futbolcuları Nuno Gomes, Giuseppe Taglialatela, Christian Amoroso, Mauro Bressan, Fabio Rossitto ve Sandro Cois ile Galatasaray’dan eski öğrencisi Ryan Babel Golden Foot resmi internet sitesine Fatih Terim’i anlattı.
1996-2000 yılları ortasında Galatasaray ile 4 lig şampiyonluğu ve UEFA Kupası zaferi yaşayan Fatih Terim, İtalya Serie A grubu Fiorentina’nın başına geçmişti. Dönemin ilerleyen devrinde ekipte istediği oyunu oturtan ve flaş skorlar alan Terim, İtalya Kupası’nda final maçına kadronun başında çıkamadan lider Vittorio Cecchi Gori ile yaşadığı kriz sebebiyle vazifesinden istifa etmişti.
Terim’in Fiorentina’dan eski öğrencilerinin Golden Foot’a yaptıkları açıklamalar şu halde:
NUNO GOMES: NASIL BİRİ OLDUĞUNU ÇABUCAK ANLADIM
Fiorentina beni aradığında Portekiz ile EURO 2000’i yeni bitirmiş ve tatile çıkmıştım. Giancarlo Antognoni beni istemişti. Birkaç gün sonra Fatih Terim’den bir telefon aldım. Projesini anlattı ve beni çok istediğini, zira oyun biçimimden ötürü ekibine kusursuz uyacağımı söyledi. Akabinde Floransa’ya gitmeyi kabul ettim. Kampa gittiğimde ağustos ayıydı. Portekiz ile yarı finale kadar çıktığım için kampa geç katılmıştım. Terim bana çok yeterli davrandı. Floransa’da yaşayacak bir mesken bulmadan evvel 2-3 hafta tıpkı otelde kaldık. Ne çeşit biri olduğunu çabucak anladım.
“NE YAZIK Kİ GEREĞİNCE VAKİT VERMEDİLER”
Taraftarlar Terim’in çalışma biçimine, karakterine, ekibi yönetmesine, fikirlerine çabucak aşık oldular. Ne yazık ki Fiorentina’da Terim’e çok uzun müddet vermediler. Lakin, o kısa periyotta bile takımındaki herkese damgasını vurdu. O bizden biriydi ve kadrosunu herkese, her şeye karşı harika savunurdu. Terim bizi her vakit yeteneklerimize ve niteliklerimize inandıran bir insandı. Bizi daha düzgününü yapaya, rakip kim olursa olsun kazanmaya yönlendirirdi. Kararlılığıyla, inanışıyla bizi de inandırırdı. Sırrı ikna edici olmaktı. Bizi daima daha uygununu yapmaya teşvik ederdi. Alanda her birimiz canımızı dişimize takardık. Bize olan itimadını daima hissettik. Onun için savaşmaya hazırdık.
“YAPTIĞI BİR HAREKETİ HİÇ UNUTAMAM”
Terim bize futbol dışındaki sıkıntılarımızı unutmamızı söylerdi. Bizi sevdi ve idmanlara, maçlara konsantre olmamızı istedi. Size onunla ilgili bir şey anlatayım. Forma numaramla ilgili.. Fiorentina ile kontrat imzalamadan evvel oteldeydik. O akşam ailelerimiz ve iki ya da üç yöneticiyle birlikte yemek yiyorduk. Basın toplantısı hakkında laflıyorduk. Batistuta Roma’ya gittiği için bana 9 numarayı vermeyi düşündüklerini söylediler. 9 numarayı istemedim zira her vakit 21 numarayla oynamıştım. Yöneticiler 9 için beni zorluyordu. Fiorentina’da 21’i ise Bressan giyiyordu. Terim o an bana 21 numarayı giyeceğimin kelamını verdi. Yanımdayken Bressan’ı aradı ve forma için onunla konuştu. Bressan bu teklifi kabul edince ben de 21’i aldım. Bu yaptığı hareket beni çok etiledi. Beni keyifli etmek istiyordu ve bunu da her seferinde elinden geleni yaparak gösterdi.
GIUSEPPE TAGLIALATELA: MARADONA KADAR EFSANE BİRİDİR
Teknik yönetici Fatih Terim’i herkes tanır. Zira çok şey kazandı ve bende olduğu üzere, onun oyuncusu olacak kadar şanslı olan herkes teknik yöneticilik ve ekip oyunu belirleme şekline hayrandı. Bence dünyadaki rastgele bir teknik yöneticisi kıskanacak bir durumu yok. Dünyanın en yeterli teknik yöneticilerinden biri. Bizim için bir teknik yöneticiden fazlasıydı. İnsani nitelikleri, karizması ve her şeyden evvel hem olumlu hem olumsuz her durumda hakikaten belirleyici biriydi. Terim’e karşı daima büyük sevgi. Zira o hepimize, başlangıçta benim üzere birinci 11’inde olmayanlara bile kıymetli olduğunu hissettirdi ve bir projenin kesimi olduğumuzu gösterdi. O teknik yöneticiyken yanında çalışmak isterdim zira Terim’le birlikte hem teknik hem de insani seviyede birçok şey öğrenebilirsiniz.
Tüm Fiorentina oyuncularıyla kurduğu ilgi çok sağlıklıydı. Direkt, önemli biriydi ve çok hürmet uyandırırdı. Ona Galatasaray’da ‘İmparator’ derlerdi. Bunu neden dediklerini anladık. Bir devlet liderinden bir depo çalışanına kadar herkesle alaka kurdu. Terim çok büyük bir adamdı.
MARADONA ÖRNEĞİ: ONUN İÇİN GÖĞSÜMÜ YUMRUKLADIĞIMI HATIRLARIM
Karizma, Fatih Terim’in en büyük kozlarından biriydi. Zira her türlü rakiple yüzleşebilmeniz için size takviye verirdi. Bir futbolcu olarak sizi o denli etkilerdi ki DNA’nız değişirdi. Soyunma odasında konuşmaya başlar başlamaz size özgüven verirdi. Soyunma odasında konuşurken göğsümü yumrukladığını hatırlıyorum. Yalnızca en düzgünler böyledir işte. Maradona, Careca, Batistuta ve Rui Costa üzere efsanelerle birlikte oynadım. Bence Terim de onlar kadar büyük bir efsaneydi.
“GUARDIOLA VE KLOPP KADAR İYİYDİ”
Şu anda dünyanın en güzel teknik yöneticisi olarak Guardiola ve Klopp’u sayalım. Terim’in periyodunda bu isimler Lippi ve Trapattoni’ydi. Terim de onlar kadar düzgün bir teknik yöneticiydi. Her türlü taktiksel durumu bilirdi ve grubuna uygulatabilirdi. Ekibin düzgün oynamasını isterdi ve bunu severdi. Fiorentina’da Terim sayesinde çok eğlenirdik.
“KEŞKE BİRKAÇ YILIMIZ DAHA OLSAYDI”
Teknik taktik açıdan Fatih Terim çağdaş teknik yöneticiler için öncü biriydi. Fikirlerini özümseyen oyuncuları varken mükemmel futbol oynatırdı. Her şeyden evvel şunu söyleyebilirim; Rui Costa, Fiorentina’daki en uygun futbolunu Fatih Terim ile birlikteyken oynadı. Rui Costa’nın etrafında kurduğu kadroyla fark yarattı. Teknik yönetici olma fikrine hiç sahip olmadım lakin Fatih Terim’in bir gruba hakim olma biçimine her vakit hayran kaldım. Bir kümesi nasıl yönetim ettiğini görmek heyecan vericiydi. Keşke Terim ile birkaç yılımız daha olsaydı. Zira teknik taktikten öte insani açıdan birçok şey öğrenebilirdim.
MARCIO AMOROSO: KARİZMASINI ÇABUCAK ANLADIK! KİMSEYE BENZEMİYORDU
Fiorentina ile birinci idmanına çıkar çıkmaz ne kadar karizmatik biri olduğu çabucak anlaşıldı. Nasıl hareket ettiğini, nasıl konuştuğunu ve nasıl biri olduğunu çabucak fark ettik. Fatih Terim ile Fiorentina’da geçirdiğimiz dönem uygun anılarla dolu. Terim ile ilgili hafızama kazınan şey, daha evvel çalıştığım hiçbir teknik yöneticiye benzememesiydi. Oyunun klasik yorumunun ötesine geçmemizi isterdi. Onunla birlikte tam alanda baskılı futbol oynardık. Katiyetle devrimci biriydi. Tam alanda pres ve tam alanda teğe bir savunma…
İlk maçlarda 11’de değildim. Parma’ya karşı oynadığımız maçta mühlet aldım ve gol attım. O andan itibaren daha çok talih bulmaya başladım. Fatih Terim beni daima gol atmaya teşvik ederdi. 7-8 gol attığımı hatırlıyorum. Beni her vakit motive ederdi. Çok mutluydum. Zira, ben 7-8 gol atabilecek kalitede bir oyuncu olduğumu düşünmezdim. Sık sık beni atak etmem konusunda ikna ederdi. Her vakit büyük bir vizyonu vardı.
“YENİDEN KARŞILAŞIP SOHBET ETTİK, HER ŞEYİ HATIRLIYOR”
Terim ile Fiorentina’da yalnızca 1 yıl çalıştım. Fiorentina’nın bir kutlamasında tekrar karşılaştık. Kolumdan tuttu ve beni bir köşeye çekti. Yarım saat sohbet ettik. Tüm maçları en ince ayrıntılarına, benim neler yaptığıma kadar hatırlıyordu. İnanılmaz! Bu o sezonki Fiorentina’ya nasıl bağlandığını çok âlâ anlatıyor.
FABIO ROSSITTO: ÇAĞININ ÇOK ÖTESİNDE BİR DEVRİMCİYDİ
Fatih Terim ile ilgili yalnızca hoş anılarım var. Floransa’ya geldiğinde büyük bir karizması ve kıymetli bir kişiliği olduğu çabucak anlaşıldı. Güçlü ve ilgili bir adamla karşı karşıya olduğumuz çok açıktı. Galatasaray’dan hırslı, disiplinli, organize ve her şeyden kıymetlisi çok büyük bir agresiflikle gelmişti. Büyük fark yaratan bir karizması vardı. Teknik yönetici olduğu açıklandığında Terim’i tüm ekip çok merak ediyorduk. Nasıl çok başarılı biri olduğunu çabucak anladık.
Antrenman metodlarıyla beni şaşırtmıştı. Maçlar sırasında bizi eğlendiren, çok soru soran ve daima hamle etmemizi isteyen bir teknik adamdı. Tüm idmanlarımız topa sahip olmaya, apansız kaybetmeye ve akabinde topu süratlice kazanmaya yönelikti. Oyuna bakışı açısından bir devrimciydi. Savunma anlayışı çağın çok ötesindeydi. Agresif oyun açısından hakikaten çok güçlüydü. Yıl boyunca aldığımız sonuçlar bunu gösteriyor. İtalya’da şimdi oynanmayan bir oyunu oynatmaya çalışıyordu. Çok eğlendik, herkesi eğlendirdik ve kimle oynarsak oynayalım kazanmak için alana çıktık.
Terim ile birlikte rakipten hiç korkmadan futbol oynardık. Mükemmel bir kişilikti. Rakip grup Terim için o kadar da kıymetli değildi. Terim rakiplerine kafayı takmazdı, günümüzdeki en büyük teknik yöneticiler üzere. Farkı yaratması gereken bizim oyunumuzdu ve Terim’in de bize aşılamaya çalıştığı zihniyet buydu.
“FIORENTINA’DA BAHT BULAMAMASININ SEBEBİ…”
Türkiye’de çok büyük işler başarmış biri olarak İtalya’ya geldi. Galatasaray ile UEFA Kupası’nı kazanmıştı. Agresif, atakçı ve ağır pres ile dolu bir futbol oynatıyordu. Süratli oyun açısından hakikaten inanılmaz bir ekibi vardı. İtalya’da daha farklı, daha taktiksel bir futbol oynanırdı. İtalya’da çalışan yabancı teknik adamların daha farklı bir karakteri vardır. Savunmaya İtalyanlar kadar takıntılı değiller ve daha açık, daha hamleci oyun oynatırlar. Bunun bedelini de öderler zira İtalyanlar için futbol öncelikle savunmadır. Terim de bence bu nedenle Fiorentina’da yeteri kadar baht bulamadı.
“TERİM BENİ DAHA ÂLÂ BİR İNSAN YAPTI”
Terim ile ilgili beni en çok etkileyen şey, iki ağır idman gününde sonra bize 1 tam gün ve tam özgürlük verirdi. Bunu daha evvel kimse yaptırmamıştı. Alışık olmadığımız için bize inanılmaz gelmişti. Bence çok gerçek bir tahlildi. Futbol yalnızca çok çalışmak ve çok yorulmaktan ibaret değildir. İdmana ya da maça çıktığın vakit her şeyini verebilmelisin. Bunun için de dinç bir bedene ve rahat bir başa gereksinimin var. Bunda çok güzeldi. Bisikletin pedallarına çok âlâ asılırdık lakin sonra güzelce dinlenirdik. O özgürlük günleri bize çok uygun gelirdi. Bu prosedür işe faydaydı ve alanda 90 dakika boyunca daima dinç kalırdık.
Tüm Fiorentinalı ekip arkadaşlarım üzere benim de Terim ile ilgili yalnızca hoş anılarım var. Lisanımızı konuşmakta zorlanırdı ancak çok sadık biriydi. Ona her an ulaşabilirdik ve ekipteki her bir oyuncuya dikkat ederdi. Başlangıçta ekipteki yerim çok sağlam değildi lakin ilerleyen haftalarda forma bahtı buldum. İnsani açıdan bana öğrettikleri için ona teşekkür ediyorum. Beni çok daha uygun bir insan yapan kişidir Fatih Terim.
SANDRO COIS: TERİM’İN EN BÜYÜK SİLAHI…
Fatih Terim, büyük şampiyonluklar kazanma yeteneğine sahip biriydi. Kusursuz bir kişiliği vardı. Çok karizmatikti. Her vakit agresifti. Alanda her an baskı yapmamızı isterdi. Tüm boşlukları dolduran, rakibini affetmeyen bir ekip yaratmak için gayretlerdi. Fatih Terim, kısa müddet içerisinde Fiorentina’daki tüm futbolcuların başının içine girmeyi başardı. Herkesi bir ortada tuttu, oynayanları ve oynamayanları ortak maksada yönlendirdi. Kadroda çok az oynayan futbolcular bile onu çok severdi. Herkesi işin içine dahil etme konusunda eşsiz biriydi. Bence bu, Terim’in en büyük silahıydı.
“MOURINHO’DAN EVVELKİ MOURINHO: TERİM”
Avusturya kampında çok hoş kokan purolar içtiğini fark ettim. Ona bu puroları nerede bulabileceğimi sordum. Hiçbir yerde bulamayacağımı, özel üretim olduğunu söyledi. İçmem için o purolardan birkaç tane verdi. Floransa’ya döndükten 10 gün sonra, meskenime bir koli dolusu o purolardan geldi. Bu Terim’di işte!
Karşılaştırma yapmam gerekirse Terim, Mourinho’dan evvelki Mourinho’ydu. Zira, Mourinho üzere Terim de sizi ve ailenizi her açıdan keyifli etmek için çalışırdı. Terim, Mourinho kadar büyük kulüplerde talih bulamadı ve kupa kazanamadı fakat bence bunun teknik yöneticilik kalitesi açısından hiçbir ehemmiyeti yok.
“SABREDECEK AKILDA YÖNETİCİLER YOKTU”
Terim İtalya’da şampiyonluklar kazanamadı zira çok açık kelamlı biriydi. İkinci sebep ise İtalya’da ona sabredecek kadar akıllı yöneticiler yoktu. Fiorentina’dan ayrıldığında hepimiz çok mutsuz olduk. Sanırım liderle birtakım tartışmalar yaşamışlar. Fatih Terim’i ne vakit düşünsem, ne vakit biri bana Terim’i sorsa; aklımda daima çok hoş anılar canlanıyor.
MAURO BRESSAN: MESLEĞİMİN EN ÂLÂ FUTBOLUNU ONUNLA OYNADIM
Terim çok karizmatik ve direkt bir insandı. Tüm grubu kusursuz bir küme yapmayı başardı. Onun bize inandığı kadar, biz de ona inandık. Floransa’ya gelir gelmez hepimizi tıpkı anda ve birebir tarafa kürek çeken olağanüstü bir grup haline getirdi.
Terim ile geçirdiğim o 1 dönemin ocak ve şubat aylarında mesleğimin en âlâ futbolunu oynadım. Terim ile çok memnundum. Torino’da Juventus’a karşı olağanüstü bir futbol oynadık. Sonra Milan’ı evvel 4-0, akabinde 2-0 mağlup ettik. Bana nazaran Fiorentina o periyot Terim ile birlikte şahane futbol oynuyordu. Çok liyakatliydi, hak edeni oynatırdı. Bizi nasıl motive edeceğini çok yeterli bilen, en uygun formda çalıştıran biriydi. Bir teknik yönetici oyuncusunu evvel kişiliğiyle tesirler. Terim, futbolcusundan çok yüksek randıman almayı bilen biriydi. Kadrodaki kıymetimi, yalnızca bir bakışla ya da yanlışsız vakitte gerçek bir sözle anlatırdı. Her vakit motive ve kararlı bir formda alana çıkardım. Olağanda yapabileceklerimden çok daha fazlasını yapar hale gelmiştim.
RYAN BABEL: BİZE HAKEM DÜDÜĞÜ ÇALANA KADAR PES ETMEMEYİ ÖĞRETTİ
Terim en başından itibaren bana çok sorumluluk verdi. O dönem deneyimli oyuncularımız vardı ve ben de onlardan biriydim. Bence birlikte yaşadığımız en hoş an, Fenerbahçe’ye karşı kazandığımız derbi galibiyetiydi. Galatasaray için ve bilhassa Fenerbahçe Stadı için özel bir maç. Orada kazanabilirseniz bu çok özeldir. Terim ile ilgili hatırladığım en berbat an ise vazifeden alınmasıydı. Bir küme oyuncu olarak büyük hayal kırıklığına uğramıştık.
Türkiye’nin her yerinde çok hürmet duyulan bir insan. Kadro olarak gittiğimiz her yerde bunun avantajını gördük. Kadrosunu güzel motive ederdi. Futbolcuları üzerinde çok âlâ bir tesiri vardı. Bize hakem düdüğü çalana kadar asla pes etmemeyi öğretti. Bu da onu özel bir teknik adam yaptı.