Enflasyondan kaçarken, kiraya tutulan Türk halkı bir anda fırlayan fiyatlarla hayal oldu dediği mesken alma içgüdüsüyle başlayan bir toplumsal konut satış stratejisine tutuldu. ‘Yüzyılın projesi’, ‘Cumhuriyet tarihinin en büyük toplumsal konut projesi’ başlıklarıyla lanse edilen Toplu Konut Yönetimi TOKİ’nin toplamda 500 bin, birinci iki yılda 250 bin, seçime kadar 125 bin üzere değişen sayılardaki meskenlerine 500 TL’ler yatırılarak başvuruldu. Malum müracaatlar 7,5-8 milyon üzere oranlarda oldu. Zira Z jenerasyonu da bu fırsatı kaçırmasın isteniyordu. Meskenlerin de temelleri atıldı. Fakat tartışma ve polemiklerin fore kazıkları çakılmakla bitmiyordu.
TOKİ’ye bağlı Emlak Konut eski Genel Müdürü olan Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, bu proje birinci başladığında TV yayınlarına katılarak birçok ayrıntı anlattı.
Bizim aklımızda devletin sübvanse ettiği (ki biliyorsunuz doğal gaz faturaları, KKM üzere birçok ek masraflarımız var bu yıl) toplumsal konut projesinin kamuya toplam maliyetinin 170 milyar TL üzere bir ölçü olacağı kalmış.
Bakan Kurum, 2+1 konut örneğinden yola çıkarak, özel firmanın (taşeron) inşa edeceği konutun 1 milyon TL’ye mal olacağını TOKİ’nin bunu 600 bin TL’ye vatandaşa satacağını farkı da devletin karşılayacağını söylemişti.
Projenin toplam maliyetini 422 milyar TL olarak açıklayan Kurum, üstte zikredilen 170 milyar TL’nin yüzde 40 olduğunu ve bunun bir kısmının TOKİ bütçesinden bir kısmının da Hazine’den karşılanacağını belirtmişti.
Geçen günlerde 2023 yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı açıklandı hatırlarsanız.
Dün de Sözcü’de Erdoğan Süzer şöyle bir hesaplama yaptı:
TOKİ, 500 bin konuttan birinci iki yılda 250 bin konutun 2023’te tamamlayacağı 125 bininin bu açıklanan programda, bütçede ayrılan kısmı 11,3 milyar TL olarak görüldü. Bu da 14 bin adet konut maliyetini karşılayan bir ölçü olarak görüldü.
TOKİ’nin temmuz ayında Elazığ’da düzenlediği 396 konutluk ihalesinde en düşük fiyat 324 milyon TL olunca buradan hesapla, konut başına maliyet, ‘arsa hissesi hariç’ 818 bin TL’ye tekabül ediyor.
TOKİ, projelerinde genel olarak toplumsal kullanım alanları, mescitler, yer yer okullar, parklar, bahçeler de yaptığından maliyet yükseliyor.
Bir de bu hesaplamaya maliyetlerdeki kur ve enflasyon artışları doğal olarak dahil değil malumunuz gereç fiyatları dertli.
TOKİ’nin bu hesapla 125 bin konut için ek 102.250.000.000 TL (102 milyar 250 milyon) ya da Kurum’un hesabıyla diyelim ki tüm meskenleri 2+1 yaptılar 125.000.000.000 TL (125 milyar TL) kaynağa gereksinimi var ‘bugünkü fiyatlarla’. Neyseki 125 milyarın 50.000.000.000 TL’lik kısmını TOKİ karşılıyor.
Toplamda 170 milyar olarak hesaplanan devlet maliyetinin bu bütçede 11,3 milyar TL’sini TOKİ öderse gerisi yani yazıyla 158,7 milyar TL, sayıyla 158.700.000.000 TL’yi Hazine karşılayacak. Lakin bu 170 milyar TL toplam olduğunda yıllara yayılacak.
KKM’ye Hazine’den şimdiye kadar yapılan ödemelerin bakan yardımcısı açıklamasıyla 88,4 milyar TL olduğu düşünülürse yaklaşık 2 KKM ediyor.
Proje kapsamında toplumsal konutlara müracaatın 7,5 milyonu geçtiği açıklanırken, resmî müracaatı tamamlanan ise 4 milyon 900 bin talep bulunuyor.
Başvuru için yatırılan 500 TL fiyat üzerinde sayıyla 2.450.000.000 TL, yazıyla 2 milyar 450 milyon ediyor.
Bütçede ayrılan hissenin yaklaşık yüzde 21’i oluyor.
Sosyal medyada da durum bir ölçü karşılık buldu.
Hedefleme ve öngörme konusunda sözelci olan kültürümüz,
Türk ustaların materyal kullanım konusundaki “ustalığı” da es geçilemediğinden,
Bazı hususlarda hesap açısından mühendislere taş çıkarabilir.
Bazen geriye kalanlara baktığınızda bir şey göremezsiniz ancak
Yapılanları sayarak geçen günler,
Gidenlerin akabinde bakarak söylenenler,
Gerçekleri ve hayalleri hatırlatır.
Peki siz bu projelere başvurdunuz mu? Yorumlarda buluşalım?
