Başkanlık sisteminin devreye girdiği 2018 yılında yapılan seçimde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan “verin yetkiyi” diyerek ekonomiyi uçuracağını vadetmişti ama uçan ekonomi değil elektrik faturaları oldu. İşyerlerine yapılan elektrik zammı 2018’den bu yana yüzde 774.6’ya ulaştı. Aynı dönemde meskenlerde bu oran %408 oldu. 4 yılda artan enerji maliyeti de enflasyonun en önemli sebeplerinden biri haline geldi.
Büyük kısmı özelleştirilen elektrik sektöründe 21 görevli tedarik şirketi için uygulanacak tarifelerin yüzde 2.38’inin kâr olarak garanti edildiğini ifade eden Enerji Uzmanı Çağada Kırım, bunun ödenmesi için abone grupları içinde sanayi ve işyerlerine maliyetlerin yansıtıldığını söyledi. Kırım, “Serbest piyasa dinamiklerinin bozulmasıyla birlikte, kur artışına paralel olarak elektrik maliyetlerinde ciddi artış yaşandı. Garanti edilen kâr marjının sağlanması için de öncelikle sanayi ve işyeri elektrik fiyatlarına yüklenildi. Böylece işyeri elektrik fiyatları önemli ölçüde yükseldi ve 2018 yılından bugüne yüzde 774 arttı. Mesken elektrik fiyatları bu şekilde düşük tutuldu, yani kısacası işyerleri ev elektrik fiyatlarını fonladı” dedi.
MAKRO DENGE BOZULDU
Ancak bu durumun sürdürülemez bir boyuta ulaştığını kaydeden Kırım, işyeri elektrik maliyetlerinin enflasyon rakamlarına yansıdığını ve bunun da tüm makro ekonomik verileri olumsuz etkilediğini aktardı. Serbest piyasa dinamiklerinin daha iyi çalışması gerektiğine işaret eden Kırım, işyeri ve sanayiye yüklenen enerji maliyetlerinin, 1 Ocak’tan itibaren geçerli olan yeni tarifelere göre tüm abone gruplarına dağıtıldığını dile getirdi.
Tasarruf için serbest tüketici sayısı artacak
38 milyon mesken abonesinin serbest tüketici olarak daha rahat hareket edeceğini söyleyen Çağada Kırım, 5 milyona çıkan ve daha sonra piyasa dinamiklerinin bozulmasıyla 100 bine inen serbest tüketici sayısının hızla artacağını belirtti. Serbest tüketici sayısının yıl sonuna doğru 7.5 milyonu geçebileceğini, hatta üzerine çıkabileceğini anlatan Kırım, “İndirimli elektrik tarifesine geçişler başlayacak, piyasanın olgunlaşmasıyla birlikte devam eden aylarda tüketicilerin elde edeceği tasarruflar artarak devam edecektir. Evler için yüzde 25 indirim söz konusu. Ticarethaneler için de yüzde 40 civarı indirim olabilir yeni serbest tarife ile. Burada olmazsa olmaz koşul serbest piyasa dinamiklerine müdahale edilmemesidir” dedi.