ABD idaresi, ABD hava alanında tespit edilen ve 4 Şubat’ta ABD ordusunca düşürülen “casus balon” hadisesinin akabinde Pekin idaresinin gözetleme balonu programını destekledikleri gerekçesiyle 6 Çinli şirketi ihracat kara listesine ekledi.
ABD Ticaret Bakanlığından yapılan açıklamada, 6 şirketin ABD’nin ulusal güvenliğine yahut dış siyaset çıkarlarına karşıt hareket ettiğinin belirlendiği bildirildi.
Bu kapsamda kelam konusu Çinli şirketlerin ihracat kara listesine eklendiği belirtilen açıklamada, bu şirketlerin Çin’in askeri modernizasyon uğraşlarını, bilhassa Halk Kurtuluş Ordusu’nun hava gemileri ve balonları içeren havacılık programlarını desteklediği aktarıldı.
Açıklamada, Pekin Nanjiang Havacılık ve Uzay Teknolojisi, Çin Elektronik Teknoloji Kümesi Şirketi 48. Araştırma Enstitüsü, Dongguan Lingkong Uzaktan Algılama Teknolojisi, Eagles Men Havacılık Bilim ve Teknoloji Kümesi, Guangzhou Tian-Hai-Xiang Havacılık Teknolojisi ile Shanxi Eagles Men Havacılık Bilim ve Teknoloji Kümesi’nin kara listeye alındığı kaydedildi.
Böylece ihracat kara listesine alınan şirketler için belirlenen eserlerin ihracatında, tekrar ihracatında yahut transferinde özel lisans gereklilikleri aranacak.
“CASUS BALON” KRİZİ
ABD Savunma Bakanlığı, 3 Şubat’ta Çin’e ilişkin olduğu tez edilen yüksek irtifa istihbarat balonunun ABD ana kıtası üzerinde uçuş yaptığı ve Montana eyaletinde ortalarında nükleer başlık ve uzun menzilli füze depolarının olduğu birtakım hassas askeri tesislerin üzerinden geçtiğinin tespit edildiğini bildirmişti.
Çin, balonun ülkeye ilişkin sivil bir hava aracı olduğunu, meteorolojik araştırma için kullanıldığını, denetim kabiliyeti hudutlu olduğundan rüzgarlarla sürüklenerek ezkaza ABD hava alanına girdiğini ileri sürmüştü.
Çin’in açıklaması Washington’ı tatmin etmemiş, balon, 4 Şubat’ta, Lider Joe Biden’ın buyruğuyla, Atlantik Okyanusu üzerine çıktığında, ABD kara sularında Amerikan ordusuna ilişkin savaş uçağı tarafından vurularak düşürülmüştü.
Pekin idaresi, “sivil insansız hava aracına güç kullanarak müdahale ettiği” gerekçesiyle ABD’yi protesto etmişti.
ABD hava alanında balon tespit edilmesi üzerine ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ise Pekin ziyaretini ertelemişti.