TÜRKİYE’DE EMEKLİLERİN MEMNUNİYETSİZLİK ORANI YÜKSEK
İstanbul Üniversitesi Prof. Dr. Süphan Nâsır başkanlığında yapılan “Türkiye’de Emeklilerin Ekonomik Gücü ve Toplumsal Ömrü: Eğilimler ve Gerçekler” araştırmasında Türkiye’de emeklilerin genel hayat memnuniyeti, toplumun öbür kısımlarına nazaran çok daha düşük olduğunu ortaya çıktı. Yapılan araştırmaya nazaran emeklilerin %70’i hayatlarından şad olmadıklarını belirtiyor. Bilhassa ekonomik şartlardan mutlu olmayanların oranı %98’e ulaşıyor. Araştırma, emeklilerin sıhhat sistemi ve demokrasi işleyişine dair önemli bir hoşnutsuzluk içinde olduğunu da gözler önüne serdi.
TASARRUF VE ALIŞVERİŞ ALIŞKANLIKLARI
Enflasyonun tesiriyle emekliler, temel muhtaçlıklarını karşılamakta zorluk çekiyor. Araştırmaya katılanların %65’i market alışverişi yapmadan evvel fiyat karşılaştırması yaparken, %50’si indirimdeki eserlere yöneliyor. Bu durum, emeklilerin ekonomik şartlara bağlı olarak harcamalarını minimize etme uğraşını gösteriyor.
SOSYAL HAYAT NEREDEYSE SIFIR
Ekonomik külfetler, emeklilerin toplumsal hayatını önemli biçimde kısıtlıyor. İştirakçilerin %57’si biletli etkinliklere hiç katılmadığını tabir ederken, %40’ı son üç yıldır tatile gidemediğini belirtiyor. Bu durum, toplumsal ve kültürel aktifliklerin emekliler için erişilmez hale geldiğini ortaya koyuyor.
EMEKLİLERİN SIHHAT SİSTEMİNE İTİMADI DÜŞÜK
Araştırmaya katılan emeklilerin %84’ü sıhhat sistemine dair memnuniyetsizliklerini lisana getiriyor. Sıhhat hizmetlerine erişim zorlukları, bekleme mühletleri ve ekonomik pürüzler, emeklilerin bu mevzuda yaşadığı sorunları artırıyor. Sıhhat sisteminde yapılacak ıslahatlar, emeklilerin ömür kalitesini yükseltmeye imkan sağlayabilir.
EMEKLİLİK PERİYODUNDA TASARRUF ALIŞKANLIKLARI
Araştırmaya nazaran emeklilerin %44’ü tasarruf yapamıyor. Tasarruf edenlerin büyük bir kısmı ise döviz ve altını tercih ediyor. Bu durum, emeklilerin ekonomik güvenlik için farklı yatırım araçlarına yöneldiğini gösteriyor.
AKTİF YAŞLANMA SİYASETLERİ ACİLİYET KAZANDI
Prof. Dr. Süphan Nasır, Odatv’ye yaptığı açıklamada, emekliler için faal yaşlanma siyasetlerinin hayata geçirilmesinin gerekliliğini ortaya koyduğunu belirtti. Nasır, emekli maaşlarının artırılması, sıhhat ve toplumsal yaşama iştirak imkanlarının genişletilmesi büyük değer taşıdığını söz etti.
Prof. Dr. Süphan Nasır, Odatv’ye yaptığı açıklamada şu değerlendirmede bulundu:
“Araştırma raporumuzda da emeklilerin genel olarak hayattan memnuniyetlerinin toplumun geneline nazaran çok düşük olduğunu görmekteyiz. Bilhassa de sıhhat sistemi ile ilgili memnuniyetsizlikleri çok yüksek.
2023’te, yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranı yüzde 10.2’ye çıkarak birinci sefer çift haneyi gördü. Emeklilerin ve sıhhat hizmetlerinin arttığı bir periyoda giriyoruz. Nüfus artış suratı gerileyen ve nüfusu süratle yaşlanan Türkiye’de, bu demografik değişim karşısında hali hazırda gelir kaynakları ve iş alanında yürütülen siyasetlerin gözden geçirilmesi gerekiyor.
Emeklilik sistemleri dahil olmak üzere toplumsal müdafaa sistemlerini tekrar değerlendirmeye almak gerekiyor.
Araştırmamızın sonuçları emekliler için “aktif yaşlanma” siyasetleri ve programlarının geliştirilmesinin ve yürürlüğe konmasının gerekliliğini ortaya çıkarmakta. Faal yaşlanma siyasetleri ile emeklilerimizin hayat kalitelerini düzgünleştirmek gayesiyle onlara yönelik sıhhat ve toplumsal hayata iştirak konusunda imkanlar sağlanmalı. Emekli fiyatları de emeklilerimizin faal yaşlanmalarını destekleyecek, onların topluma, toplumsal ve kültürel yaşama dahil olmalarını ve sağlıklı kalmalarını sağlayacak düzeyde olması gerekir.
Araştırmamızın sonuçlarında ekonomik zorlukların emeklilerin toplumsal hayatını kısıtladığını görüyoruz. Faal yaşlanma siyasetlerinin gereği emeklilerimizin toplumsal ve kültürel aktivitelere daha fazla erişim için teşvik programları uygulanması da gerekir.”