Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyelikleriyle ilgili “Bize saldıran terör örgütüne destek veren ülkeden müttefik olursa, siz müttefik olacaksanız, biz sizin kaygılarınızı anlıyoruz. Sizin de müttefiklerin kaygılarını anlamanız lazım. Anlamak yetmez, gidermek lazım” dedi.
Türkiye’nin dış politikalarını anlatan Çavuşoğlu, Koronavirüs’ün ardından dünyadaki gelişmeleri sıralayarak, şöyle konuştu:
“Bugün göç küresel bir sorun, tarım, terörle mücadele, terörle mücadele de çifte standart. İklim değişikliği gerçek yaşıyoruz. Geçici bir trend değil, ekonomik kriz. Tüm dünyada buna benzer sorunları çözmek ve geleceğe yönelik istikrarı güçlendirmek için birlikte çalışmak gerekir. Uluslararası sistemin o nedenle güçlü olması gerekir. Çünkü bu sorunlarla bir ülke, bir millet tek başına mücadele edemez. Bir uluslararası örgütte tek başına mücadele edemez. O nedenle küresel sistemin bir taraftan güçlendirilmesi, bir taraftan da etkin çalışması uyum içinde çalışması da önemli. Bu şartlar altında, değişen dünyada liderlik yapabilecek maalesef ülke sayısı da çok az. Kafanızda canlandırın, kaç tane ülke bahsettiğimiz sorunlarda samimi bir şekilde çözmek için çaba sarf ediyor. Ya da istese bile kapasitesi var mı? Kaç tane ülkenin var. Ama gururla söylemek isterim ki Türkiye, sahip olduğu imkan ve kabiliyetleri en etkili kullanan lider ülkelerden bir tanesi oldu dünyada. Atatürk’ün ortaya koyduğu ‘Yurtta Sulh, Cihanda Sulh’ temel ilkesinden hareketle Sayın Cumhurbaşkanımızın çizdiği daha adil bir dünya hedefi için çalışıyoruz. Uluslararası sistemde, etkin çok taraflılığı savunuyoruz. Sadece çok taraflılık yetmez, etkin çok taraflılık gerekir. Yine Cumhurbaşkanımızın ‘dünya beşten büyüktür’ sözü bu çabalarımızın özlü bir ifadesidir”
İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği
İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyelikleri konusunda da değerlendirmelerde bulunan Bakan Çavuşoğlu, 2 ülkenin de Türkiye’nin kaygılarını gidermesi gerektiğini savundu. NATO’nun genişlemesini desteklediklerini ifade eden Çavuşoğlu, konuşmasına şöyle devam etti:
“Herkesin bugün küresel sistemde uluslararası sistemde yapabileceği kolay bir şey değil çünkü çok baskı var. Ülkeler, milletler üzerinde çok baskı var. Azınlıklar üzerinde çok baskı var. Diğer taraftan İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyelikleri konusunda da teröre destek veren, ülkemize kısıtlama uygulayan ülkelerle müttefiklik yapılamayacağını söylüyoruz. Herhangi gizli bir gündemimiz yok. Biz NATO’nun genişlemesini destekleyen bir ülkeyiz. Ama bize saldıran terör örgütüne destek veren ülkeden müttefik olursa, siz müttefik olacaksanız biz sizin kaygılarınızı anlıyoruz. Sizin de müttefiklerin kaygılarını anlamanız lazım. Anlamak yetmez, gidermek lazım. Türkiye’ye karşı savunma sanayii ürünlerinde kısıtlama getireceksiniz. Kısıtlamanın gerekçesi ne? PKK ve YPG’ye yönelik operasyonlarımız. Yani terörle mücadelemiz. Yani bir kısıtlama, ürün satmama kararı kime karşı alınır? Düşmana karşı değil mi? İlişkilerinizin hiç olmasını istemediğiniz ülkelere karşı olur. Var işte dünyada herkesin ilişkilerini yani aşağı yukarı minimumda tuttuğu ülkelerde var sistemin içinde. Ama siz Türkiye gibi Avrupa’ya çok önemli katkı sağlayan bir ülkeye kısıtlama getiriyorsunuz. Açıkça bunu söylüyoruz. Bu kaygılarımızın giderilmesi gerektiğini ve bu ülkelerin de bu yönde somut adımlar atması gerektiğini söyledik. Kendilerine belgeyle de verdik”
“Türkiye olarak için diplomasi yürütüyoruz”
Türkiye’nin Rusya ile Ukrayna’yı aynı masada buluşturduğunu ve barış için samimi çaba sarf edildiğini kaydeden Çavuşoğlu, bunu Türk halkının desteğiyle sürdürdüklerini ifade etti. Bu anlamda doğru bir dış politika sürdürdüklerini anlatan Çavuşoğlu, şu ifadeleri kullandı:
“Şimdi ilkesel tavır sergilemek çok önemli. Zor da olsa sergilemek çok önemli. Bir taraftan sistemi eleştiriyoruz, bir taraftan etrafımızda çatışmalar var. Yani barış için sen ne yapıyorsun? Sorunların çözümü için ne kadar katkı sağlıyorsunuz? Biz işte Türkiye olarak için diplomasi yürütüyoruz. İşte Rusya ve Ukrayna’yı aynı masada bizden başka bir araya getirebilen bir ülke oldu mu? Bu hem ilkeli dış politikanın yansımasıdır. Hem de barış için samimi çaba sarf etmedir. İşte Montrö’nün uygulanmasından tutun da şu savaşın başladığı günden bu yana izlediğiniz objektiftir ve dengeli dış politika tüm taraflı tarafsız tüm halkımız tarafından da desteklenen bir dış politikadır. Halkın desteği olmazsa bunu sürdürmek mümkün değil. Bir taraftan çünkü dışarıdan da yok yaptırımlara katılacak mısınız? Yok şunu şöyle yapacak mısınız diye soranlar veya işte örtülü bir şekilde yapsanız iyi olur diyenler oluyor. Ama önemli olan kendi halkımızın uyguladığınız dış politikaya veya herhangi bir politikaya olan desteğidir”
Ukrayna’daki buğday koridoru
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Rusya ile Ukrayna arasındaki savaştan dolayı gıda güvenliğinin ön plana çıktığını söyledi. Bu konuda güvenli bir koridor açabilmek için teknik çalışmaların da devam ettiğini kaydeden Çavuşoğlu şunları söyledi:
“İşte Ukrayna’daki savaştan dolayı gıda güvenliği konusunu ön planda olduğunu söyledim. Şimdi bir taraftan tekrar tarafları masaya getirmeye çalışıyoruz, barış için çalışıyoruz. Diğer taraftan da Ukrayna’daki buğdayın bir koridor, güvenli bir koridor açarak gemiler için mayınların temizlenmesiyle güvenli bir koridor açarak o gemilerin Ukrayna’daki buğday ve pahalı tüm dünyaya taşıması ihtiyaç duyan ülkelere ihraç edilmesiyle ilgili çalışıyoruz. Birleşmiş Milletler Türkiye, Rusya ve Ukraynalılar. Şimdi ülkeler arıyor bizi sürekli ‘bizi de dahil edin bu sisteme’ diye. Biz tabii herkesin katkısına açığız. Bu konularda rekabet olmaz iş birliği yapmak lazım diyoruz. Ama burada kilit ülke, kilit bir ülke olarak herkes Türkiye’yi görüyor. Çünkü başından beri bu yönde her iki tarafın da güvenini kazanan, sadece savaş döneminde değil önce izlediğimiz hep denge politikası sayesinde güvenlerini kazanan bir ülkeyiz. Sonuçta inşallah bir İstanbul’da merkez de kuracağız bununla ilgili. Teknik düzeyde önümüzdeki günlerde toplantıda yapacağız. Rusya’nın şartları var, Rusya’nın tahıl ve ihraç ettiği gübre, yaptırım listesinde yok ama onları taşıyacak gemilere yönelik yaptırımlar var. Sigorta yaptıramıyorlar, gittiği limanlardan hizmet alamıyorlar. Tüm bunlar müzakerelerin detayları. Güvenlik koridoru açıldığı zaman bu gemilerin ne taşıyacağı da önemli, Rusya’nın Odesa limanlarını Rus savaş gemilerinin girmemesi gibi bunların denetlenmesi gibi birçok teknik detaylar var. Cumhurbaşkanımız pazartesi günü hem Putin hem de Zelenski ile bu konuları ele aldı. 8 Haziran’da Rus Dışişleri Bakanı Lavrov geliyor. Lavrov ile beraber askeri bir heyetle gelecek. Ve ikili görüşmelerimizin dışında, ayrıca bu oluşacak koridor güvenliği ve Rus ile Ukrayna ürünlerinin ihracatı konusunda birlikte bir çalışma yapacağız.”
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, konuşmasının ardından öğrencilerin sorularını yanıtladı. Bakan Çavuşoğlu, öğrenci buluşmasının ardından ise partisinin İl Danışma Meclisi toplantısının yapılacağı otele geçti. (DHA)
FOTOĞRAFLI