Dünyanın birçok ülkesinde artan enflasyonu kontrol altına almak üzere merkez bankaları faiz artışına gidiyor. Bu ülkeler arasına yakın zamanda ABD’de de katılabilir.
Ünlü İngiliz ekonomi gazetesi Financial Times’ın (FT) önde gelen 48 ekonomistle yaptığı ankete göre, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) 2022 yılı Mart ayına kadar varlık alımlarını sonlandırması ve bunun hemen ardından da faiz artışına gitmesi bekleniyor.
Fed’in federal fonlama faizi şu an yüzde 0-0,25 aralığında bulunuyor.
Fed) Başkanı Jerome Powell, geçen hafta yaptığı açıklamada, yüksek enflasyonla ilgili “geçici nitelemesini kullanmayı bırakmalıyız” demiş, aralık toplantısında tahvil alımlarını öngörülenden önce bitirip bitirmeyeceklerini değerlendireceklerini söylemişti.
EKONOMİSTLERİN YÜZDE 60’I İLK YARIDA BEKLİYOR
FT’nin Chicago Üniversitesi İşletme Okulu ile birlikte düzenlediği ankete göre, ekonomistlerin yüzde 60’ı, 2022’nin ilk yarısında Fed’den faiz artışı bekliyor.
Üç ay önceki ankette bu oran sadece yüzde 20 idi. Anket sonuçları, son üç ayda tabloda sert bir değişiklik olduğunu gösteriyor.
İlk çeyrekte faiz artışı bekleyen ekonomistlerin oranı yüzde 10 olurken, ikinci çeyrekte bekleyenlerin oranı ise yüzde 50 oldu.
Ekonomistlerin yüzde 23’ü üçüncü çeyrekte, yüzde 8’i son çeyrekte, yüzde 6’sı 2023’ün ilk yarısında, yüzde 2’si ise 2023’ün ikinci yarısında ilk faiz artışını beklediklerini söyledi.
Haberde, artan enflasyon ve azalan işsizlikle beraber ekonomistlerin Fed’den faiz artışı ve varlık alımlarını bitirme takvimini öne çekme beklentilerini sert şekilde artırdıkları vurgulandı.
‘PİYASALARI SARSABİLİR’
Ekonomistlerin yüzde 56’sı, Fed’in pandemide ekonomiyi desteklemek üzere başlattığı varlık alım programını, mart ayına kadar bitirmesini bekliyor. Ekonomistlerin yüzde 47’si, bunun olasılığını yüzde 60’ın üzerinde, yüzde 9’u ise yüzde 90’ün üzerinde görüyor.
Fed, 120 milyar dolarlık programda her ay 15 milyar dolarlık kesinti yapacağını kasımdaki toplantısında açıklamıştı.
Haberde, piyasanın Haziran 2022’ye kadar faiz artışı beklemediği ve bu tarihten erken faiz artışının finansal piyasaları sarsabileceği vurgulandı.
‘İHTİYAÇ YOK’
ABD’nin önde gelen üniversitelerinden Massachusetts Institute of Technology’de (MIT)
finans profesörü olan Jonathan Parker, “Yüksek enflasyon ve sıkı işgücü piyasası, varlık alımları gibi güçlü genişlemeci Fed politikalarına ihtiyaç olmadığına işaret ediyor” dedi.
Parker, “Politikayı normalleştirdikleri sinyalini vermeleri önemli” dedi.
ENFLASYON 31 YILIN ZİRVESİNDE
ABD’de yıllık tüketici enflasyonu, ekimde yüzde 6,2 ile son 31 yılın zirvesine çıkmıştı. Bu oran, Fed’in yüzde 2’lik resmi enflasyon hedefinin üç katından fazla.
Fed’in izlediği çekirdek enflasyon da yüzde 4,6 ile yine yüksek seviyede.
Ülkede işsizlik oranı yüzde 4,2 seviyesinde. Ekonomistler, faiz artışının, istihdamda pandemi öncesi seviyeye dönülmeden Fed’in faiz artışına gitmesini bekliyor.
Ekonomistlerin yüzde 70’i, pandemi öncesinde Şubat 2020’deki yüzde 3,5’lik işsizlik oranına, 2023’ün ilk yarısında ulaşılmasını öngörüyor
TÜRKİYE’Yİ DE ETKİLEYECEK
Küresel rezerv para olması nedeniyle doların faizindeki artış, tüm dünyayı yakından ilgilendiriyor.
Fed’in faiz artışını ve parasal sıkılaşmayı öne çekmesi, yüzde 21’i aşan resmi enflasyona rağmen son dört ayda 400 baz puan faiz indiren Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) planlarını da etkileyecek.