Azerbaycan’ın başşehri Bakü’de düzenlenen Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği 29. Taraflar Konferansı’nda (COP29) soruları yanıtlayan Dr. Rita Issa, iklim krizinin insan sıhhatini birçok istikametten etkilediğini, çok hava olayları kaynaklı yaralanmalar, salgın hastalıklar ve sıcak hava dalgalarının beraberinde getirdiği sorunların bu tesirlerden kimileri olduğunu kaydetti.
COP29’da bu bahiste birçok görüşme yapıldığını bildiren Issa, “Aşırı sıcakların kalp sıhhati üzerinde önemli tesirleri var. Her yıl çok sıcaklardan kaynaklanan ölümlerde önemli artış görüyoruz. İklim değişikliği her kümeden insanın sıhhatini tehlikeye atıyor, savunmasız insanların sıhhati için daha büyük riskler oluşturuyor. Bunların ortasında yaşlıları, çocukları ve gebe bayanları saymamız mümkün. Bu kümelerin yanı sıra iklim krizi, halihazırda sıhhat sorunlarıyla uğraş eden beşerler için de ek bir yük getiriyor.” dedi.
Issa, iklim kriziyle salgın hastalıklar ortasında bağ bulunduğunu, bu bahiste göz çarpan birinci konunun hastalık taşıyıcı canlıların bölge değiştirmesi olduğunu belirtti.
Sıtma ve dang humması taşıyan sivrisinekleri, global ısınma nedeniyle bölge değiştiren hayvanlara örnek gösteren Issa, bu tıp durumların salgın hastalıkların akışında değişime yol açtığını vurguladı.
Issa şu değerlendirmeyi yaptı:
“İklim değişikliği mutlaka bir salgına daha yol açabilir. DSÖ’nün bir haftadır COP29’da gerçekleştirdiği programlarda iklim krizinin salgın risklerini artırdığına dair birçok delil gösterildi. Bunun en temel sebebi salgına neden olabilecek hastalıkların, sıklıkla insanların tabiat ve biyoçeşitlilikle olan münasebetleri nedeniyle ortaya çıkması. Tabiat, biyoçeşitlilik, iklim değişikliği ve insan sıhhati birbiriyle kontaklı. İklim krizi nedeniyle de insanların tabiatla olan ilgilerinde değişen durumlar görüyoruz. İklim krizi sonucu 2050’ye kadar bir salgının daha ortaya çıkması yüksek bir ihtimal.”
COP29’daki sıhhat gündemi
İklim krizinin sıhhat hizmetlerine ulaşma konusunda da birçok meseleye yol açtığına işaret eden Issa, bilhassa iklim krizi karşısında en riskli bölgelerin başında gelen global güney ülkelerinde yeteri kadar sıhhat çalışanı bulunmadığını ve çok hava olaylarının esasen yetersiz olan sıhhat altyapılarına önemli ziyanlar verdiğini aktardı.
Issa kelamlarını şöyle tamamladı:
“COP 29’un sıhhat topluluğu açısından birçok farklı tesiri oldu. Burada sıhhat için bir kısmın ayrılması bizim için çok uygundu. Mevzuya dair özel rapor yayımladık ve yalnızca ‘İklim ve Sıhhatte Dönüştürücü Hareket İttifakı’ konusuna bir tam gün ayırdık. Bu birçok ülkeyi bir ortaya getirdi ve Azerbaycan ile Tongo bu ittifaka imza atan iki yeni ülke oldu. Bunun dışında COP takviminde beşeri kalkınma ve sıhhat konusuna özel bir gün ayrıldı. Öte yandan sıhhati hakikaten müzakerelerin merkezine koymak, azaltım, ahenk ve finansman mevzularında bu faktörün nerede konumlandırılacağını düşünmek için yapılması gereken daha çok şey var.”