Malatyalı değirmenci bir baba ile konut hanımı annenin birinci çocuğu olan İbrahim Ethem Hamamcı (24) Fen Lisesi’nden mezun oldu, 2016’da LYS Türkiye birincisi olarak üniversiteyi kazandı. Memleketler arası tıp kısmını seçen Hamamcı, tıpkı anda bilgisayar mühendisliği de okuyarak çift anadal yaptı ve okulu Medipol Üniversitesi’nde bir unsur imza attı. Bilgisayar mühendisliğinden mezun olan Hamamcı, tıp fakültesi 6’ncı sınıfta olmasına karşın Yale, Pensilvanya Üniversitesi üzere dünyanın en saygın üniversitelerinden burslu doktora kabulü aldı. Lakin o, tercihini İsviçre’den yana kullandı ve artık en büyük gayesi, sıhhatte yapay zeka üzerine çalışarak tabip meslektaşlarının üzerindeki ağır hasta yükünü biraz olsun hafifletmek.
Malatya’da büyüyen ve üç kardeşin en büyüğü olarak ailesinin gururu olan İbrahim Ethem Hamamcı, Fen Lisesi’nden mezun olduktan sonra 2016 üniversite imtihanlarında Türkiye birincisi oldu. Çocukluğundan beri hayali bilgisayar mühendisi olmaktı fakat üniversite tercihi yapacağı vakitlerde tıbba da ilgi duymaya başladı. Hamamcı, tercihini milletlerarası tıp fakültesinden yana kullandı ve Medipol Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne burslu olarak girdi. Üniversitenin çift anadal programı (ÇAP) sayesinde tıpkı vakitte bilgisayar mühendisliği de okuyabileceğini öğrenince her iki kısmı birden seçti ve üniversite hayatının en sıkıntı iki kısmında okumayı muvaffakiyetle yürüttü. Üniversite okurken bir yandan da yurt dışında pek çok üniversitede çalışmalara katıldı, burs müracaatlarında dünyanın en başarılı 15 öğrencisinden biri seçilerek Amgen Scholar bursu ile ETH Zurich Üniversitesi’nde staj yaptı.
DAHA ÖĞRENCİYKEN YILDIZ OLDU
UCLA ve Harvard’da araştırma çalışmalarına katıldı, daha üniversite öğrencisiyken Nature üzere dünyanın en saygın bilim mecmualarında makaleleri yayınlandı. Tıp fakültesi okuyarak bilgisayar mühendisliğinde çift anadal yaptığı için, master yapmasına bile gerek kalmadan doktora teklifleri aldı ve Yale, Pensilvanya Üniversitesi üzere “Ivy League” klasmanında dünya yıldızı okullardan burslu doktora kazandı. Ancak o, tercihini Zürih’ten yana kullandı. İsviçre yolcusu Hamamcı, mesleğini bilgisayar bilimleri ile tıbbı birleştiren çalışmalar üzerinde ağırlaştıracak. Hamamcı, yapay zeka ile teşhis koyma üzerinde ileri çalışmalar yaparak; Türkiye’de en büyük sıkıntılardan biri olan hekimlerin üzerindeki fazla hasta yükünü bu biçimde hafifleterek, onlara “muayeneye daha fazla vakit kalması” için uğraşacak.
“MÜHENDİSLİK ÇOCUKLUK HAYALİMDİ”
Hamamcı, en güç iki kısmı tıpkı anda okumanın hiç de kolay olmadığını anlatarak, nasıl başarılı olduğunu şöyle özetledi:
“Ben aslında küçüklüğümden beri bilgisayar mühendisliği istiyordum. Lakin sonrasında üniversiteleri gezdikten sonra, açıkçası biraz daha tıp fakültesine karşı ilgim artmaya başladı. Bilhassa tıbbi araştırmalara karşı bir ilgim olduğunu fark ettim. Bu yüzden de tıp fakültesini tercih ettim. Lakin mühendisliğe olan ilgim hala devam ediyordu. Okulumuzda bir ÇAP programı olduğunu öğrendim. Bundan faydalanarak bilgisayar mühendisliğini de tercih ettim. Kayıt olduktan sonra mühendislikle tıbbın nasıl kesişim alanları olabileceğini düşünmeye başladım ve bilhassa tıbbi manzara sürece ve derin öğrenme ile tıbbi karar takviye sistemleri üzerine çalışmalarda bulundum. Bu iki alanı bu biçimde harmanlayarak çalışmalar yaptım. Çok da kolay olmadı. Sonuçta ikisi de çok sıkıntı kısımlar. Fakat ben daha çok mühendislikte zorlandım. Bazen mühendislik kısmında düşük notlar aldım, hatta 2’nci seneye bıraktım, kaldığım dersler de oldu. Mühendislik fakültesinde tıp fakültesindeki kadar yüksek notlar alamadım. Fakat o hocalarımın da katkılarıyla programları birlikte ayarlayarak ikisini bir arada okuyabildim.”
EN BAŞARILI 15 ÖĞRENCİDEN BİRİ OLARAK KABUL ALDI
Şimdi tıp fakültesi 6’ncı sınıfta olmasına karşın bilgisayar mühendisliğindeki 4 yıllık eğitimini tamamladığı için direkt doktora programlarına kabul alabildiğini anlatan Hamamcı, “Aslında tıp fakültesinin 1 ve 2’nci sınıfları biraz daha hafif geçiyor. Daha çok temel klinik bilimleri ve tıbbi giriş dersleri alıyoruz. Bu nedenle mühendisliğin birinci iki yılını birlikte yürütebildim. Lakin sonrasında, yani mühendisliğin geri kalan 2 yılını tıbbın üç yılına yayarak biraz da yaz okulu dersleri alarak bu halde mühendisliği bitirebildim” dedi. Şimdi öğrenci olmasına karşın dünyanın en saygın üniversitelerinde staj ve araştırma yapma imkanı da bulan Hamamcı, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“2019 yılında Amgen Vakfı’nın düzenlediği programla bir arada ETH Zürih Üniversitesi’ne gittim ve bu programa başvuran en başarılı 15 öğrenciden biri seçilerek ETH Zürih Üniversitesi’nde bir staj gerçekleştirdim. Çalışmalarımı Cambridge Üniversitesi’ne sundum. Sonraki sene pandemi münasebetiyle yurt dışına gidemedim. Ondan sonraki yıl Pensilvanya Üniversitesi’nde ve University of California Los Angeles’ta stajlar gerçekleştirdim. 5’nci sınıfın yazında da Harvard Üniversitesi’nin bünyesinde bulunan Mass General Hospital’de stajlarımı yaptım. Artık de bilgisayar mühendisliğindeki doktora eğitimim için İsviçre’ye gideceğim.”
YALE VE PENSİLVANYA’DAN DA TEKLİF ALDI
Doktora müracaatlarında Amerika ve İsviçre’yi hedeflediğini de kelamlarına ekleyen Hamamcı, Amerika’da Yale Üniversitesi ve Pensilvanya Üniversitesi ile Johns Hopkins’ten burslu doktora kabulü aldığını ancak doktora için İsviçre’yi tercih ettiğini kaydederek amaçlarını şöyle anlattı:
“İsviçre’ye doktora için gideceğim. Doktora sürecimde daha çok tıbbi manzara sürece ve yapay zekanın tıbbi manzaralara uygulanması üzerinde çalışacağım. Ülkemizde hekimler üzerinde çok büyük bir hasta yükü var. Hastalara ayrılan vakit azaldığı için de hastaların aldığı hizmet kalitesi de doğal olarak düşüyor. Biz şayet ki yapay zekayı sıhhate daha fazla entegre edebilirsek, bilhassa karar takviye sistemlerindeki yazılımlardan otonom olarak faydalanabilirsek, bu sayede doktorlarımızın üzerindeki yük de azalacak. Bu yüzden bu alanlarda çalışmak istiyorum.”
DOKTORLARIN ÜZERİNDEKİ VAKİT BASKISINI AZALTACAK
Sıhhatte yapay zekanın sanıldığı üzere doktorların rolünü azaltmadığını da vurgulayan Hamamcı, kelamlarını şöyle noktaladı:
“Çünkü her vakit son karar yeniden tabibe ilişkin olacak. Hastanelerdeki yoğunluğuna baktığımızda daha çok radyoloji ünitelerindeki yığılmaları görüyoruz. MR, tomografi, röntgen yorumlanması üzere durumlar nedeniyle oluşuyor. Münasebetiyle radyoloji görüntülemelerini yapay zeka ile bir arada tabiplerin önüne bir teklif ile teklif biçiminde sunabilirsek, tabipler aslında son kararı verecek. Radyoloji doktorları başka klinik doktorlarımıza bu raporları ulaştırarak klinisyenlerin polikliniklerdeki yükünü azaltacak. Zira radyolojiden gelen bu raporlarla birlikte, yaptıkları anamnez (hasta hikayesi alma) ile daha kısa müddette daha hakikat sonuçlara ulaşabilecekler. Aslında bakarsanız anamnezin rolü de burada azalmıyor. Tam bilakis artıyor. Zira doktorlarımıza anamnez alabileceği daha fazla vakit kalacak. Bu da daha güzel teşhis konmasını ve hastalara daha çok vakit ayırılmasını sağlayacak.”