Türkiye ekonomisi global piyasalarda risk ve kırılganlık sıralamalarında kendi gücünün çok altındaki bir lige savrulmuş durumda. Almanya merkezli kredi derecelendirme şirketi Scope Ratings, 2021 yılı için en riskli ülkeleri sıraladığı raporunu açıkladı. Raporda Türkiye, Arjantin ile birlikte en riskli ilk 10 ülke arasında yer alıyor. 95 ülkenin yer aldığı raporda ülkelerin cari açıkları, dış borçları ve çekebildikleri dış yatırımlar dikkate alınarak kırılganlık notları da verildi. Türkiye bu sıralamada 91’inci sırada. Türkiye’nin geçebildiği 4 ülke ise şöyle: Kolombiya, Zambiya, Angola ve Lübnan.
“YANLIŞ YÖNETİMDEN”
Scope, riskli ülkelerin ortak özelliklerini şöyle sıraladı: Para birimlerinin zayıflaması, cari açıktaki artış, sermaye çıkışı riski, düşük döviz rezervleri ve artan dış borç. Raporda, 2022 yılında merkez bankalarının hem varlık alımlarını azaltmaya başlaması hem de faizlerin yükselecek olması ile küresel piyasalarda ‘taper tantrum’ (azaltma öfkesi) tarzı yüksek bir oynaklık yaşanabileceğine ve bu durumun kırılgan ekonomileri sarsacağına dikkat çekildi.
Türkiye ile ilgili raporda şu ifadeler kullanıldı: “Türkiye’nin risk notu 2020’den beri zayıflıyor. Türkiye’nin risk profilindeki bozulma yanlış yönetimden, ağırlıklı olarak tüm güçlerin Cumhurbaşkanı Erdoğan’da toplanmasından kaynaklanıyor. Eylül ayından bu yana 300 baz puan faiz indirimi (ufukta daha fazla indirimin mümkün görünmesi) Cumhurbaşkanı’nın merkez bankacılığına müdahalelerini ortaya koydu. Türkiye’nin reel politika faizi -%3.2’ye (son durum: -%3.8), küresel olarak gelişen piyasalarda en düşük seviyeye gerilerken, enflasyon ve sermaye çıkış riskini artırdı. Aşırı gevşek para politikası döviz üzerinde baskı yaparken enflasyonu yükseltiyor ve dengesizlikleri besliyor.”
Türkiye bölgenin kırılgan 4’lüsü içinde
Rapora göre Türkiye, Orta ve Doğu Avrupa, Kafkaslar ve Orta Asya olarak belirlenen bölgenin “kırılgan 4’lüsü” içinde yer alıyor. Türkiye ile birlikte Gürcistan, Belarus ve Ermenistan, “kırılgan 4’lüyü oluşturuyor. Raporda Türkiye’ye dair “Merkezi hükümetin borçlarının yüzde 58’inin döviz üzerinden olduğu ve TL zayıfladıkça bu oranın arttığı, bunun yanında özel sektörün net döviz yükümlülükleri dikkate alındığında durum bir problemi ortaya koyuyor” ifadelerine yer verildi. Buna karşın Türkiye’nin güçlü bankacılık sisteminin döviz likiditesi anlamında merkez bankasına büyük bir destek vererek riskleri azalttığının altı çizildi.