Resim eğitimi almadığı halde yaşadığı periyodun ünlü kral, kraliçe ve devlet adamları ile Mustafa Kemal Atatürk’ün portrelerini yaparak dünya genelinde onlarca stant açan Rahmi Pehlivanlı, geride binlerce eser bıraktı.
Keskin’de 1926 yılında dünyaya gelen ve ilkokulu burada okuyan Rahmi Pehlivanlı, fotoğrafla ilgilenmeye başladığı Kırıkkale Askeri Ortaokulunu 1932’de bitirdi.
Amatör olarak başladığı ressamlıkta, Mustafa Kemal Atatürk, IV. Murat, Fatih Sultan Mehmet, Aşık Veysel ve Nene Hatun portrelerinin yanı sıra Yavuz Zırhlısı, Kum Fırtınası, Noel Çiçekleri ve Sokak Dansçıları isimli yapıtlara imza atan Pehlivanlı, memleketler arası sanat dünyasındaki muvaffakiyetleri ve kendi ekolünü yaratmasıyla dikkati üzerine çekti.
“Kralların Ressamı” olarak bilinen Pehlivanlı‘nın, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 50. yıl dönümü münasebetiyle ülkeyi ziyarete gelen devlet adamlarıyla Atatürk’ü resmeden 16 tabloluk dizisi, 11 Aralık 1978’den itibaren Anıtkabir’de sergilenmeye başladı.
İtalya’daki Accademia Universale, Pehlivanlı‘ya 1981’de Roma Academico Benemerito diploması ile fahri üyelik unvanı verdi, sanatkarın ismine daima bir kürsü ayırdı.
“Renk Renk Türkiyem” koleksiyonu için ülkeyi gezen sanatçı, 1984’te öğretmen ve ressam Nurhan Pehlivanlı ile evlendi.
Çok sayıda itibarlı ödül, nişan ve madalyaya layık görülen Pehlivanlı’nın 24 Ağustos 1992’deki vefatının üzerinden 30 yıl geçti.
Pehlivanlı, yarım asrı aşan ömründe Şam’dan Bağdat’a, Berlin’den Londra’ya, Lahor’dan Lagos’a yurt dışında birçok kentte açtığı 60’ı aşkın stantta Türkiye’yi tanıttı.
“Atatürk’ün konutunu resmetmek için Selanik’e gitme talebinde bulundu”
İl Kültür ve Turizm Müdürü Onur Kızılkaya, AA muhabirine, Pehlivanlı’nın Ankara’da askerliğini yaptıktan sonra amatör olarak fotoğraf yapmaya başladığını söyledi.
Yaptığı fotoğrafların beğenildiğini anlatan Kızılkaya, “1953 yılında Prof. Dr. Enver Ziya Karal’ın Atatürk’ün konutunu tefriş için Selanik’e gideceğini öğrenince kendisi de Atatürk’ün konutunu resmetmek için Selanik’e gitme talebinde bulunur. Pehlivanlı, Celal Bayar tarafından görevlendirilerek Selanik’e giderek, birinci sefer yurt dışına çıkmıştır.” dedi.
UNESCO’dan davet
Kızılkaya, sanatkarın 1956 yılında UNESCO’dan Beyrut’ta stant açmak için davet aldığını belirterek, akabinde da dünyayı gezmeye devam ettiğini lisana getirdi.
Pehlivanlı’nın ziyaretleri sırasında Tunus Cumhurbaşkanı Habib Burgiba’nın portresini yaptığını anlatan Kızılkaya, bu portrenin, sanatkarın Celal Bayar’dan sonra birinci Cumhurbaşkanı portresi olduğunu vurguladı.
Papa IV. Paul’den ödül aldı
Kızılkaya, sanatkarın daha sonra aldığı stant daveti üzerine Almanya’ya giderek, eski ABD Lideri John Kennedy’e fotoğraflardan çalıştığı portresini armağan ettiğini ve bu olayın Almanya’da basında yer aldığını lisana getirdi.
Rahmi Pehlivanlı’nın, daha sonra Afrika’da çalışmalarına devam ettiğine dikkati çeken Kızılkaya, şöyle devam etti:
“Afrika’da çalışmalarına ve stantlarına devam eden Pehlivanlı, Kenya ve Zambiya devlet liderlerinin portrelerini yapar. Akabinde İtalya’ya geçen Pehlivanlı, Floransa’da sel baskınında ziyan gören müzeye ‘Zina’ isimli tablosunu armağan etmiştir. Vatikan’daki heyet tarafından yapıtı kabul edilir ve Papa IV. Paul tarafından gümüş madalya ile ödüllendirilmiştir. Yeniden Etiyopya’da yapılan bir merasimle kendisine berat ve madalya verilmiştir. ‘Kel Mıstık’ isimli tablosu Dünya Portre Yarışı’nda birincilik mükafatı almış ve tıpkı yıl Hürriyet gazetesi kendisine ‘Kralların Ressamı’ unvanını takmıştır. Anıtkabir’de 16 tablo çalışan Pehlivanlı, Atatürk ve yabancı devlet liderlerinin tablolarını yapmıştır.”
Kızılkaya, sanatkarın Türkiye’yi dünyaya tanıtmak hedefiyle başlattığı “Renk Renk Türkiye’m” yapıtı için tüm doğuyu resmettiğini ve 8 yıl çalıştığını söz etti.
Pehlivanlı’nın yakalandığı kemik kanseri nedeniyle 1992 yılında koleksiyonunu tamamlayamadan vefat ettiğini anlatan Kızılkaya, “En son çalıştığı portre Cumhurbaşkanı Turgut Özal’a aittir. Sanatçı, Türkiye’de 5, dünyada 60’ın üzerinde ferdî stant açmıştır. Rahmi Pehlivanlı, yapıtlarında klasik devir fotoğraf sanatı ve soyut fotoğraf ekollerini birleştirerek, kendi ekolünü yaratmıştır. Bu nedenle yaşadığı periyotta dünya genelinde binlerce eser çalışmıştır.” diye konuştu.