NEDEN İNSANLARA HAYIR DİYEMİYORUZ?
Sosyal hayatınızda, iş hayatınızda, evinizde annenize, babanıza, eşinize hatta çocuklarınıza hayır diyemiyor musunuz?
Gitmek istemediğiniz yerlere hayır diyemediğiniz için gitmek, giymek istediğiniz kıyafetleri eşinize hayır diyemediğiniz için giymek, sevgilinizin istediği günde ve saatte onunla buluşmaya çalışmak, arkadaşlarınıza kırıldığınız halde ses çıkaramamak, ailenize hayır diyemediğiniz için onların istediği şehirde istediği bölümü okumak ve meslek seçmek.. Bu durumlar size tanıdık geliyor mu? Okurken kendinizden bir parça buldunuz mu?
Peki bunu neden yapıyoruz?
Hepimiz bu hayatta birileri tarafından sevilmek isteriz. Birilerinin hayatında var olmayı isteriz. Ancak bazen bu sevilmek ve kabul görmek isteğimizi yanlış adımlar atarak farklı sonuçlara sebep olabiliriz. İnsanların her istediğini yaparak, onlara hayır diyemeyerek, istemesek de bizim hayatımızda bazı yaptırımlar uygulamasına izin veririz. Giderek özsaygımızı yitirdiğimizi fark etmeden oysa.. Bir bakıma da hayır diyemeyerek insanların bizi kullanmalarına müsaade etmiş oluruz.
Bu hayır diyememenin kaynağı nedir?
Birçok sebebi olmakla beraber, çocukluk döneminde hayır diyemeyen ebeveyniniz olmuş olabilir. Bu hayır diyememe durumunu sosyal öğrenme ile kazanmış olabilirsiniz. Sevgi ve iletişim diliniz her şeye ayak uydurmaya çalışmak olabilir. Ya da çok farklı bir bakış açısı olarak baskıcı bir ailede büyümüş olabilirsiniz. Onların istediklerini yapmadığınızda çeşitli cezalandırmalara maruz kalmış olabilirsiniz. Travmatik olarak hayır dediğiniz zaman bir cezaya maruz kalacağınız bilinçaltına yerleştiği için hayır diyemezsiniz. Hayır diyememe durumuna bir örnekte küçükken çocuklarına bir tavır olarak ‘küsme’ davranışını gösteren ebeveynler, çocuklarına ‘benim istediğim gibi davranmazsan seni yok sayarım’ imajını çizdikleri için bu çocuklar ileride ‘küslük’ yaşamamak adına arkadaşlarına, sevgililerine, eşlerine hatta eşlerinin ailelerine hayır diyemez. Bu da tabi ki büyük sınır problemlerini yaratır.
Hayır demeye başladığınızda insanları reddedebilmek sizin özgüveninizi arttıracaktır. Saygınlık kazanmaya başlayacaksınız. Kendi sınırlarınızı gören insanlarda bu sınırı aşmayacaktır. Sizler de insanlara HAYIR diyemediğinizi düşünüyorsanız terapi desteği alabilirsiniz.
Psikolog Beyza Akçalı