Türkiye- Irak Petrol Boru Çizgisi’nin tekrar açılması ile günlük 1.4 milyon varil kapasiteli çizgi yine devreye girecek.
Irak çizginin kapalı kaldığı 20 ayda 20 milyar dolarlık ziyana uğradı. Irak-Türkiye petrol boru sınırı Mart 2023’te Erbil ile Bağdat idareleri ortasında petrol gelirlerinin kime gideceği tarafındaki uyuşmazlık nedeniyle durdurulmuştu. Nisan 2024’te ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 12 yılın akabinde Irak’a yaptığı ziyaret sonrası sınırın tekrar fonksiyonel hale gelmesine ait umutlar yeşerirken, geçen süreçte Erbil ve Bağdat idaresi ortasındaki uyuşmazlık devam etti.
DİPLOMASİ SÜRÜYOR
Sınırın yine açılması noktasında Güç ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar daha evvel çok sayıda teşebbüste bulunurken mevzuya ait son yaptığı değerlendirmede, “Sıkıntıların müsebbibi Türkiye değildir. Burada Erbil idaresi ile merkezi idare ortasındaki uyuşmazlıktan ötürü bir meşakkat var. Petrol ihracatında rastgele bir teknik sorunu yok. Biz Türkiye olarak ortalarındaki petrol meselesinin tahlilinde rol oynamaya hazırız” bildirisi vermişti. Türkiye-Irak Petrol Boru Sınırı’nın tekrar açılması ile günlük 1.4 milyon varil kapasiteli çizgi yine devreye gireceği üzere kelam konusu petrol Türkiye üzerinden memleketler arası piyasalara da satılabilecek. Irak petrol sevkiyatının durdurulduğu son 20 ayda 20 milyar dolar üzere bir ziyana uğrarken, dünya petrol rezervlerinin yüzde 9’una sahip olan Irak için bu sınır ekonomilerinin can damarlarından birini oluşturuyor.
ENERJİNİN KALBİ TÜRKİYE’DE ATIYOR
-IRAK-TÜRKİYE HAM PETROL BORU ÇİZGİSİ:
Çizgi, 27 Ağustos 1973’te Irak’ın Kerkük ve öbür üretim alanlarında üretilen ham petrolün Ceyhan Deniz Terminali’ne ulaştırılması maksadıyla inşa edildi. 986 kilometre uzunluğundaki birinci sınır 1976’da işletmeye alındı ve birinci tanker yüklemesi 25 Mayıs 1977’de gerçekleştirildi. Yapılan yatırımlarla çizgi ile yıllık taşıma kapasitesi 70.9 milyon tona yükseltildi.
-BAKÜ-TİFLİS-CEYHAN ANA İHRAÇ HAM PETROL BORU SINIRI (BTC):
Başta Azeri petrolü olmak üzere, Hazar Bölgesi’nde üretilecek petrolün Azerbaycan, Gürcistan üzerinden Ceyhan’a taşınması ve buradan da tankerlerle dünya pazarlarına ulaştırılması amaçlandı. Çizginin 1.076 kilometrelik Türkiye kısmı BOTAŞ tarafından yapıldı. Çizgiyle üretime bağlı olarak Türkmen ve Kazak petroller ide taşınabiliyor.
-TRANS-ANADOLU DOĞALGAZ BORU ÇİZGİSİ (TANAP):
Azerbaycan’ın Şah Deniz Alanı’ndan gelecek doğalgazın yıllık 6 milyar metreküp fiyatındaki kısmının Türkiye’ye, 10 milyar metreküp fiyatındaki kısmının ise Avrupa’ya taşınması planlandı. 30 Haziran 2018 tarihinde Türkiye’ye doğalgaz akışı başladı. Avrupa’ya doğal gaz temini 2020 yılı prestijiyle başladı.
-TÜRKAKIM DOĞALGAZ BORU ÇİZGİSİ (TÜRKAKIM):
Biri Türkiye ulusal iletim şebekesi sistemine bağlanan, başkası Türkiye’den transit geçecek gazın Avrupa’ya taşınmasına hizmet eden iki çizgi inşa edildi. Rusya’nın Anapa kentinden başlayan ve Kırklareli Kıyıköy’de sona eren deniz kısmı uzunluğu yaklaşık 960 kilometrelik iki sınırdan oluşuyor. Projenin Karadeniz geçişi için yapılan bu sınırların inşaatı 19 Kasım 2018 prestijiyle tamamlandı. 1 Ocak 2020 prestijiyle ülkemize gaz akışı başladı.
-TÜRKİYE-YUNANİSTAN DOĞAL GAZ BORU SINIRI:
211 kilometresi Türkiye, 85 kilometresi Yunanistan hudutlarında olmak üzere toplam 296 kilometre uzunluğunda olan boru sınırı İpsala hudut noktasında Yunanistan’a giriş yaparak Gümülcine’de sona eriyor.
Kelam konusu çizgi ile Türkiye’den Yunanistan’a doğalgaz ihracatına 2007 yılında başlandı.