Küresel eşitsizlikler 2021’de arttı. Ünlü Fransız iktisatçı Thomas Piketty’nin öncülüğünde çalışmalarını yürüten Küresel Eşitsizlik Laboratuvarı corona virüsü pandemisinin küresel eşitsizlikleri daha da kötüleştirdiğini açıkladı.
Raporda yaklaşık 2 bin 750 milyarderin dünya servetinin yüzde 3,5’ini kontrol ettiği belirtildi. Ayrıca gezegenin en yoksul yüzde 50’si tüm servetin yaklaşık yüzde 2’sine sahip. Dünya nüfusunun en zengin yüzde 10’u tüm servetin yüzde 76’sına sahip.
Ayrıca en zengin yüzde 1, Avrupa’da toplam servetin dörtte birine ve Kuzey Amerika’da yüzde 35’ine, Güney Amerika’da yüzde 46’sına, Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da 44,5’ine, Rusya ve Orta Asya’da ise 45,9’una sahip.
Verilere göre, en zengin yüzde 1, 1990’ların ortasından bu yana biriken tüm ek servetin yüzde 38’ine sahip oldu. Bu eğilim 2020’den bu yana hızlandı. Rapora göre servet eşitsizliği tüm bölgelerde aşırı yüksek seviyelere geldi.
TÜRKİYE’DE EN ZENGİN YÜZDE 1’İN SERVETİ ARTTI
Raporun Türkiye verilerine göre en zengin yüzde 1, toplam servetin yüzde 36,9’una sahip. 2020’de bu oran yüzde 34,4’tü. En zengin yüzde 1’in ortalama serveti 2021’de önceki yıla göre yüzde 5’in üzerinde artış gösterdi.
Ayrıca rapora göre Türkiye’de en zengin yüzde 10, toplam servetin yüzde 67,5’ine sahip olurken en yoksul yüzde 50 toplam servetin yüzde 3,7’sine sahip oldu.
Raporda Türkiye’nin şeffaflık endeksinin düşük olduğu ve tahminlerin sınırlı olduğu hatırlatılarak son ekonomik gelişmelerin ortalama gelirleri de baskıladığı belirtildi.
Türkiye’de kadın iş gücünün toplam gelirden aldığı payın yüzde 23 olduğu ifade edilen raporda Türkiye’nin cinsiyet eşitliği konusunda Ortadoğu ve Kuzey Afrika’dan iyi durumda olduğu ancak Avrupa’nın gerisinde kaldığı aktarıldı.
PANDEMİ EŞİTSİZLİĞİ ARTIRDI
2019 ekonomik Nobel ekonomi ödülü sahibi Abhijit Banerjee ve Esther Duflo’nun önsözü ile yayımlanan raporda baş yazar Lucas Chancel, “Corona virüsü krizi, ultra zenginlerle nüfusun geri kalanı arasındaki eşitsizlikleri şiddetlendirdi. Ancak zengin ülkelerde hükümet müdahalesi yoksullukta büyük bir artışı engelledi. Yoksul ülkelerde durum böyle değildi. Bu durum yoksullukla mücadelede sosyal devletlerin önemini göstermektedir” dedi.
Chanel yaklaşık 100 milyon insanın aşırı yoksulluğa düştüğü bu dönemde milyarderlerin 4,1 trilyon dolar servet biriktirdiğini söyledi.
Fransız ekonomist Lucas Chancel, “Bu raporda yürütülen küresel soruşturmadan çıkarılacak bir ders varsa, o da eşitsizliğin her zaman politik bir tercih olduğudur” dedi.
RAPORDAKİ BULGULAR
Raporda öne çıkan diğer bulgular şöyle:
Orta Doğu ve Kuzey Afrika dünyanın dünyanın en eşitsiz bölgesi, Avrupa ise daha düşük eşitsizlik seviyelerine sahip. Hükümetlerin net serveti ile özel ve kamu sektörünün net serveti arasındaki farka bakıldığında, ulusal gelirlerin artışına rağmen hükümetlerin daha düşük gelire sahip olduğu görüldü. Küresel multimilyonerler, son birkaç on yılda küresel servet artışından orantısız bir pay aldı. En tepedeki yüzde 1, 1990’ların ortalarından beri biriken tüm ek servetin yüzde 38’ini alırken, en alttaki yüzde 50 bu servetten sadece yüzde 2 pay aldı. Toplumsal cinsiyet eşitsizliklerinin küresel önemi devam ediyor ve ülkeler içindeki ilerleme çok yavaş. Ekolojik eşitsizlikler sadece zengin ve fakir ülke sorunu değil. Tüm ülkelerde yüksek emisyon sorunları olduğu görülüyor.